NH Sigorta nedir? Çalışma prensibi nasıldır?
NH Sigorta nedir?
NH Sigorta, akıma karşı koruyucu bir cihaz olup, içindeki telin erimesi sonucu açma yapan ve devreyi kesen bir sigorta çeşididir. Devreleri aşırı akımların etkilerine karşı korur.
Eriyen telli sigortalar ürün grubundadır.
NH sigorta denmesinin sebebi Almanca’da alçak gerilim sigortası manasına gelen Niederspannungs-Hochleistungssicherung kelimesinin baş harflerinden dolayıdır.
NH sigortalar tek başlarına kullanılmazlar. Ya bir altlık ile beraber kullanılırlar ya da bir sigortalı yük ayırıcı içerisine konurlar. Sigortanın her iki tarafında ince küçük baralar vardır. Bu baralar altlığı bir bıçak gibi keser ve altlıkta o şekilde kalı
- Bu yüzden de bıçaklı sigorta denir.
Markadan markaya göre değişebilir; ama genel manada 1600A’e kadar 000,00,0,1,2,3,4,5 boyutlarında üretilebilirler.
NH sigortalar ısınma prensibine göre açma yaptığı için gövdesi mutlaka dayanıklı malzemeden üretilmelidir. Gövdesinde dinamik kuvvetlere ve ısınmalara karşı dayanımının yüksek olması amacıyla porselenin bir türevi olan steatit malzeme kullanılır. Sigorta içinde, akım kesme sırasında ortaya çıkacak arkı söndürmek için yüksek saflık ve temizlikte kuvarz kumu kullanılır.
NH sigorta çalışma prensibi
Bu sigortaların üzerinden akım geçince içerisindeki tel ısınır. Akım belli seviyenin üzerine çıkınca içerisindeki iletken kopar ve açık devre oluşur. Böylelikle enerji kesilmiş olur. (İletkenin atıp atmadığını dışarıdan anlayabilmemiz için üzerinde durum göstergeleri olur)
NH Sigortanın yapısı
NH sigortalar, her bir uçta metal kanatlı terminal bulunan bir kapak plakası ile çevrelenen dikdörtgen bir seramik mahfazadan yapılır. Kasanın içindeki sigorta elemanı, kapak plakası / bıçak terminallerine bağlanır. NH Sigortalarının çoğunda, sigorta elemanının atıp atmadığını göstermek için bir açma göstergesi bulunur. Her bir kapak plakası, önerilen NH sigorta çektirme aletini kullanırken sigortanın bir tutucudan hızlı bir şekilde çıkarılmasını sağlayan bir metal çekme pabucu içerir.
NH Sigorta Tipleri – Açma hızına göre
NH Fuses yıllar içinde geniş bir uygulama yelpazesine uyacak şekilde gelişmiştir. Halen NH sigortalar, çok çeşitli açma hızlarında mevcuttur. Açma hızına göre NH sigorta tipleri şöyledir:
aR, gR Yarı iletken cihaz korumasında, çok hızlı karakterli sigortalar
gL, gG Genel kullanım, hızlı karakteril sigortalar.
aM Motor korumasında, yavaş karakterli sigortalar.
gPV Fotovoltaik dizilerinde kullanılan sigortalar.
gS Batarya korumasında kullanılan sigortalar.
NH sigorta ölçüleri
Boyut | Gövde tipi | Tüm | Gövde | Gövde |
Uzunluk | Uzunluğu | Genişliği | ||
NH 000 | Standart | 79 | 53 | 21 |
NH 00C | Kompakt | 79 | 53 | 21 |
NH 00 | Standart | 79 | 53 | 28 |
NH 0 | Standart | 125 | 68 | 28 |
NH 1C | Kompakt | 135 | 68 | 28 |
NH 1 | Standart | 135 | 72 | 46 |
NH 2C | Kompakt | 150 | 72 | 46 |
NH 2 | Standart | 150 | 72 | 54 |
NH 3C | Kompakt | 150 | 72 | 54 |
NH 3 | Standart | 150 | 72 | 65 |
NH 4 | Standart | 200 | 75 | 100 |
NH 4a Advertisement
 | Standart | 200 | 75 | 95 |
Boyutlar (mm cinsinden) ETI sigorta serisine göre alınmıştır. Markadan markaya göre değişebilir.
NH sigorta ile otomatik sigortanın farkı nedir?
Aslında NH sigortaların neden kullanıldığının piyasada tam olarak da anlaşılamadığını düşünenlerdeniz. Açıklamaya çalışalım..
Sonuçta NH sigortalar da bir sigorta çeşidi olsa da otomatik sigortalarda ayrıldıkları yerler vardır. Örneğin NH sigortalar attıklarında mutlaka yenisiyle değiştirilmelidir. Otomatik sigorta ise attığında arıza onarıldıktan sonra tekrar kapatılır ve kaldığı yerden görevini yapmaya devam eder.
Burada şu soruyu sorduğunuzu duyar gibiyiz. “Peki o zaman tüm NH sigortalar otomatik sigorta ile değiştirilesin ve bundan sonra otomatik sigorta kullanılsın daha mantıklı değil mi?” “Hem daha uzun ömürlü hem de daha pratik olmaz mı?”
İşte burada NH sigortaların otomatik sigortadan farkını anlayacağınız yere geldik. NH sigortalar hızlı karakterli sigortalardır. Hızlı karakterden kasıt aşırı akım ve kısa devre durumunda devreyi açtırma süreleri otomatik sigortalara karşı çok çok kısadır. Kısa devre akımının yıkıcı etkisinin hızlı bir şekilde kestirilmesi istenen devreler için idealdirler.
Aşağıdaki açma eğrisini inceleyelim:
6A’lik bir NH sigorta üzerinden 20A geçtiğinde sigortanın yaklaşık 3 saniye içerisinde attığını görürsünüz. NH yerine C serisi otomatik sigorta kullansaydık bu sürenin 8..10 saniye civarında olduğunu görecektik. Aşırı akım 50,100.. diye arttıkça NH sigortanın reaksiyon süresi otomatik sigortaya göre hep kısa olacaktır.
Diğer bir özellik olarak şunu sayabiliriz:
NH sigortaların kısa devre kesme kapasiteleri otomatik sigortaya göre çok daha fazladır. Ayrıca daha uygun fiyatlıdırlar.
NH sigorta avantajları nedir?
- Fiyatları uygundur ve yüksek kesme kapasitelerine sahiptirler.
NH sigorta dezavantajları nelerdir?
- Aşırı akım durumunda değiştirilmesi gerektiğinden işletmelerde bir yerlerde sigorta stoğu bulundurulmalıdır. Çok pratik değildir.
- Altlıkla kullanılsa bile özellikle eski panolarda açıkta kullanılabilir. Bu da ciddi bir güvenlik açığı oluşturur.
- Motor uygulamalarında kullanıldığında 3 fazdaki NH’ın birisi attığında motorun 2 faza düşme olasılığı vardır.
- Devre kesicilerdeki gibi aşırı akım ve kısa devre akımlarını koruyacağı seviyelerin cihaz üzerinden ayar yapılabilme olanağı yoktur.
NH sigorta ile ilgili video
Kaynaklar:
