Senkron ve Asenkron Motor Arasındaki Farklar
AC motorlar iki ana kategoriye ayrılabilir. Senkron motor ve asenkron motor. Her iki tür de birbirinden oldukça farklıdır. Senkron ve asenkron motor arasındaki farklar konusunu inceleyelim.
Senkron ve asenkron motor arasındaki farklar şunlardır:
- Senkron motor, rotor hızı ile stator manyetik alanının hızı birbirine eşit olan bir makinedir. (N= NS = 120f/P) Asenkron motor, rotoru senkron hızdan daha düşük hızda dönen bir makinedir.( N < NS)
- Senkron motorun tipleri fırçasız motor, değişken relüktans motoru, anahtarlamalı relüktans motoru ve histeresis motorudur. AC endüksiyon motoru ise asenkron motor olarak bilinir.
- Senkron motorun kayması yoktur. Kaymanın değeri sıfırdır. Asenkron motorun kayması vardır, bu nedenle kaymanın değeri sıfıra eşit değildir.
- Senkron motorun rotorunu başlangıçta senkron hıza yakın döndürmek için ek bir DC güç kaynağı gerekir. Asenkron motorda ise herhangi bir ek başlangıç kaynağı gerektirmez.
- Senkron motorda kayma halkası ve fırçalar gereklidir. Asenkron motorda ise kayma halkası ve fırçalar gerekli değildir.
- Senkron motor, asenkron motora kıyasla maliyetlidir.
- Senkron motorun verimliliği, asenkron motora kıyasla daha yüksektir.
- Senkron motorda uyarma değiştirilerek güç faktörü buna göre geri, ileri veya 1 olarak ayarlanabilir. Asenkron motor yalnızca geri bir güç faktöründe çalışır.
- Senkron motorun rotoruna akım verilir. Asenkron motorun rotoru herhangi bir akım gerektirmez.
- Senkron motorun hızı, yükteki değişime bağlı değildir. Sabittir. Asenkron motorun hızı artan yük ile azalır.
- Senkron motor kendi kendine başlamaz ve motoru çalıştırmak için ekstra sargı gerektirir. Asenkron motor kendi kendine yol alır ve ekstra mekanizma gerektirmez.
- Uygulanan gerilimdeki değişim senkron motorun torkunu etkilemezken asenkron motorun torkunu etkiler.
- Senkron motor, 300 rpm’nin altındaki düşük hızda sorunsuz ve nispeten iyi çalışır, oysa 600 rpm hızın üzerinde asenkron motor çalışması mükemmeldir.
- Senkron motorlar elektrik santrallerinde, imalat sanayinde vb. alanlarda kullanılmaktadır. Ayrıca gerilim kontrolörü olarak da kullanılmaktadır. Asenkron motorlar santrifüj pompa ve fanlarda, üfleyicilerde, kağıt ve tekstil fabrikalarında, kompresörlerde ve asansörlerde kullanılır.
- Senkron motorun hızı yalnızca frekans konvertörü aracılığıyla besleme frekansı değiştirilerek kontrol edilir. Asenkron motorun hızı, frekans konvertörü cihazlarının yanı sıra değişken rotor direnci kullanılarak da kontrol edilebilir.
- Ana besleme gerilimindeki dalgalanmalar, senkron motorun çalışmasını etkilemez. Şebeke gerilimi dalgalanması asenkron motorun hızını ve çalışmasını etkiler.
- Senkron motor sabit hızda çalıştığı için yükteki ani değişim çekilen akımda dalgalanmalara neden olacaktır. Asenkron motorda böyle bir durum yoktur.