Sigortasız ve sigortalı yük ayırıcı nedir?
Ayırıcı, elektrik devresini servis ve bakım işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla ana beslemeden ayıran izolasyon ekipmanlarıdır.
Ayırıcıları sistemlerin bir açma kapama anahtarı olarak düşünebilirsiniz. Aynı elektrik anahtarlarındaki gibi yük ve enerjinin birbirinden ayrılıp izole edildiği cihazlar. Tabii ki ayırıcılar anahtarlara göre çok çok büyük akımları ayırabilme kabiliyetine sahiptirler.
Tüm ayırıcılar için ortak olan özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
- Ayırma ve izolasyon yaparlar
- Manual veya otomatik olarak açılıp kapanabilirler
- Uzatma kollarıyla pano kapağı üzerinden aç-kapa yapılabilirler
- Yüksek akımları ayırabilirler
- Yük altında ayırma yapabilirler
- Kısa devre kesme kapasiteleri yüksek değildir
- Pano kapağından kontrol ediliyorlarsa anahtarları 0 konumuna getirilmeden pano kapağı açılamaz.
- 2,3 veya 4 kutuplu olarak üretilirler
Sigortasız yük ayırıcı nedir?
Sigortasız yük ayırıcı tam anlamıyla ayırma ve izolasyon işlemi yapar. Yükü ve şebeke beslemesini güvenli bir şekilde birbirinden ayırır. Aşırı akım veya kısa devre akımına karşı herhangi bir termik veya manyetik koruması yoktur.
Bu nedenle mutlaka termik manyetik koruma yapan cihazlarla beraber kullanılmalıdırlar. İçlerinde herhangi bir sigorta kullanılmaz.
Sigortalı yük ayırıcı nedir?
Sigortalı yük ayırıcı temel görevi olan ayırma ve izolasyon işlemlerinin yanı sıra içerisine konan NH sigortalar aracılığı ile koruma yapan ayırıcı tipidir.
Sigortalı ayırıcının, sigortasız yük ayırıcıdan farkı içerisine konan NH sigorta olmasıdır. Sigortalı yük ayırıcının içerisine NH sigorta konulması ile ayırıcı aşırı akımlara karşı koruma yapar hale gelir. Bu nedenle bu tip ayırıcılara sigortalı yük ayırıcı denmektedir.
NH sigortanın özelliğinden dolayı kısa devre kesme kapasiteleri yüksektir. Aynı zamanda kısa devreye karşı açma süreleri de kısadır. NH sigortalar atınca mutlaka yenisi ile değiştirilmelidir.
Dikey sigortalı yük ayırıcı nedir?
Sigortalı yük ayırıcı normalde yan yana üç veya 4 kutuptan oluşur. Dikey sigortalı yük ayırıcıda ise kutupların dizilimi yukarıdan aşağıya doğrudur. Yer sıkıntısının olduğu uygulamalarda ve özellikle Tedaş uygulamalarında tercih edilmektedir.
Yük ayırıcıların kullanım alanları
- Makine anahtarlaması (HVAC, Vinç, Pompa, Konveyör)
- Güç dağıtımı (Tedaş, alçak gerilim dağıtım tesisleri)
- Alçak gerilim panolarda
- Motor kontrol panolarında
- Güvenlik uygulamalarında
- Enerji santrallerinde
