Zaman saati nedir? Zaman saati ne işe yarar?
Zaman saati nedir?
Zaman saati, gerçek zamanı baz alan ve üzerinde ayarlanan zamanı baz alarak kontak çıkışı veren bir elektromekanik cihazdır.
Zaman saati çalışma prensibi
Zaman saati zaman bilgisini referans alarak kontak çıkışı verir. Bu kontak çıkışı da daha sonra çeşitli amaçlarla kullanılabilir. Zaman saatine ilk önce montajının yapıldığı coğrafyadaki gerçek zaman girilir. Zaman girildikten sonra bir de zaman saatinin kontaklarının değişiklik yapacağı zamanın ve kontaklarının tekrar ilk konumuna döneceği zamanın bilgisi de girilir. Bu bilgiler ışığında zaman saati kontak değiştirir.
Zaman saati ve zaman rölesi farkı
Yazımızın hemen başında bu farkı belirtmek istedik çünkü zaman saatleri ve zaman röleleri birbirleriyle çok karıştırılırlar. Aralarındaki farkı şöyle izah edelim:
Zaman saati ayarlanırken belli bir saat verilir. Yani “saat 16:00’da kontak çıkışı ver” olarak ayarlanabilir. Saat 16:00 olduğunda ise kontakları konum değiştirir. Zaman rölelerinde ise rölenin üzerine bir zaman ayarlanır. Bobin enerjilendikten sonra bu ayarlanan zaman kadar süre geçtikten sonra kontakları konum değiştirir. Yani zaman saati size ”saat kaçta” çalışacağını sorar. Zaman rölesi ise “kaça kadar saydıktan sonra” çalışacağını. Basitçe bu şekilde anlatabiliriz.
Zaman saati tipleri
İki farklı tipte üretilirler:
- Analog zaman saati (potansiyometre yardımıyla ayarlanır)
- Dijital zaman saati (ekranlıdır ve dijital rakamlar girilir)
Günlük ve haftalık olarak programlanabilirler. Dijital modellerde daha hassas ayar yapabilmek mümkündür. Din-rayına montajlı ve pano kapağına montajlı tipleri de mevcuttur. Kontak çıkışları da 1 ve 2 kontaklı olmak üzere değişebilir. Ayrıca dijital zaman saatlerinin astronomik olan modelleri de vardır. Şimdi kısaca bu modeli de inceleyelim..
Astronomik zaman saati nedir?
Astronomik zaman saatleri bulunduğu coğrafyanın gündoğumu ve günbatımı saatlerine göre ve enlem/boylam bilgileri tanımlanarak çalışan zaman saatleridir. Güneşin doğuşu ve batışı verilerini baz aldığı için aydınlatma kontrolü için idealdir. Daha kapsamlı ve hassas cihazlardır. Bazı modellerinde haberleşme özelliği de mevcuttur.
Zaman saati kullanım alanları
Genellikle aydınlatma kontrolünde kullanılırlar. İhtiyaç duyulmayan zamanlardaki aydınlatma yüklerinin kapatılmasını sağlayıp enerji tasarrufuna yardımcı olurlar.
Gün içerisinde her zaman aynı saatte aynı işin yapılması istendiği uygulamalarda kullanıma uygundurlar. (Mesela okul zilleri, mesai bitiş ve mola zilleri, sulama kontrolü, havuz dolum kontrolü, ısıtma kontrolü vs..)
Zaman saati nasıl bağlanır?
Zaman saati bağlantı şeması şöyledir:
Kaynaklar:
https://www.thespruce.com/what-is-a-time-switch-1152411
