Skip to content
Elektrikinfo

Elektrikinfo

Elektrik, Elektronik ve Enerji Hakkında Her Şey

Primary Menu
  • Elektrik
  • Elektronik
  • Enerji
  • Teknoloji
  • Aydınlatma
  • Sosyal İçerik
  • Home
  • Elektrik
  • Yıldız Üçgen Yol Verme Nedir? Kumanda ve Güç Devresi
  • Elektrik

Yıldız Üçgen Yol Verme Nedir? Kumanda ve Güç Devresi

Elektrikinfo 6 yıl ago

Asenkron motorların kalkış anında çektikleri yüksek akım, özellikle büyük güçlü motorlarda birçok olumsuz etkiye yol açabilir. Bu etkilerin minimuma indirgenmesi için motorun düşük gerilimle başlatılması gereklidir ve yıldız üçgen yol verme bu amaçla kullanılan bir yöntemdir. Bu makalede, yıldız üçgen yol vermenin ne olduğunu, çalışma prensibini, güç, kumanda devresi bağlantılarını, faydalarını ve negatif yönlerini detaylı bir şekilde ele alacağız. Pano şeması ile detaylıca açıklayacağız.

Asenkron motorlar ilk kalkışları sırasında motor gücüne de bağlı olarak şebekeden normal akımlarının 4-8 katı kadar fazla akım çekerler. Kalkışta çekilen bu akım kısa sürelidir. Küçük güçlü motorlarda kısa süreli fazla akımın, şebeke üzerinde olumsuz etkisi fazla olmaz. Ancak büyük güçlü motorların, yol almaları sırasında, şebekeden çektikleri kalkış akımları aşağıdaki olumsuz etkilere neden olur:

  • Motor kayışlarında aşınma.
  • Sargılarda ve dişlilerde yıpranma ve ısınma.
  • Enerji kaybı.
  • Yükte basınç zorlanmaları ve tahribatlar.
  • Şebekede gerilim düşmesi ve dalgalanma.
  • Şebekedeki diğer yüklerin durmasına veya yanlış çalışması.
  • Kumanda devresindeki anahtarlama elemanlarının yıpranması.

Bu negatif etkilerin minimuma indirilmesi için motorun düşük gerilim ile başlatılması mantıklı olacaktır.

Yıldız Üçgen Yol Verme Nedir?

Yıldız üçgen yol verme elektrik motorunu düşük gerilimle başlatarak başlangıç akımını düşürmede kullanılan bir yol verme yöntemidir. Uygun bir devre tasarlanarak bu işlem motor her başlatıldığında otomatik olarak gerçekleştirilir.

Yıldız üçgen yol verici tasarımı temelde üç kontaktör, bir termik röle veya devre kesici ve zamanı ayarlamak için kullanılan bir zaman rölesinden oluşur.

Yıldız üçgen yol verme yüksek başlangıç akımlarını sınırlamak amacıyla uygulanan bir yöntemdir. Yumuşak yol vericilere ve sürücülere kıyasla daha ucuz bir çözümdür. Hafif yüklü motorlarda iyi çalışır. Motorların fazla ısınmasını engeller ve motor üzerindeki mekanik stresi azaltır.

Yıldız üçgen yol verme bağlantı şeması

Aşağıda yıldız üçgen yol verme kumanda ve güç şeması ile yıldız üçgen devresini görebilirsiniz.

Yıldız üçgen yol verme bağlantı şeması

Bağlantı şemasının açıklaması

Bu şemadaki mantık şudur: Kalkış anında motora uygulanan gerilim ne kadar düşük olursa akım da küçük olacaktır. Bu da kalkış akımını azaltacaktır. Bunun da yolu normalde üçgen çalışan devreyi yıldızda çalıştırmaktır. Bu durumda motor sargılarına uygulanan gerilim U/√₃ oranında azaltılır ve motorun şebekeden çektiği akım da 1/3 değerine düşer. Motor yıldızda bir süre çalıştırıldıktan sonra üçgen konumuna alınır ve çalışmaya devam eder. Yıldızda kalınacak sürenin uzunluğunu ayarlamak için genellikle yıldız üçgen zaman rölesi kullanılır. Bu süre mutlaka optimum seviyede ayarlanmalıdır. Motorun akımının nominal değerine yakın olduğu bir zamanda üçgene geçiş sağlanmalıdır. Bu süre motorun karakteristiğine göre değişebilir. Yani yukarıdaki şemada ilk önce K3 kontaktörü kapayacak motor nominal devrine ulaşınca K3 açılacak ve K2 ve K1 kapanacaktır ve motor üçgende çalışmaya devam edecektir.

Burada dikkat edilmesi gereken diğer bir konu da motor momentinin yük momentinden yüksek olması gerekliliğidir. Yani motorun yükü karşılamasıdır. Aksi halde motora yıldız üçgen yol verilse bile motorun yol almadığını görebilirsiniz. Tasarlanan yıldız üçgen devresi her motoru kaldıracak diye bir kaide yoktur. Özellikle ağır şart motorlar yıldız üçgen yol verme ile kalkmayabilir. Bunun için yumuşak yolverici ve sürücü gibi cihazlar geliştirilmiştir.

Ayrıca yıldızdan üçgene geçişlerde bazı akım darbeleri oluşabilir. Bu akım darbeleri de motorun kalkışına engel teşkil edebilir.

Yıldız üçgen yol verme kumanda devresi

İyice anlaşılması için bir tane daha yıldız üçgen kumanda şeması paylaşalım:

Yildiz_ucgen_kumanda_devresi
Yıldız üçgen yol verme kumanda devresi

Kaç kW’tan sonra yıldız üçgen yol verme yapılır?

Genellikle 5,5 kW ve 90 kW arasındaki motorlara yıldız üçgen yol verme işlemi gerçekleştirilebilir.

Ancak motorun kalkıp kalkmayacağı motorun tipine, karakteristiğine ve yük durumuna göre değişir. Bu başlatma yöntemi yalnızca uygulama başlatma sırasında hafif yüklendiğinde çalışır. Motor çok fazla yüklenmişse, üçgen pozisyonuna geçmeden önce motoru istenen hıza çıkarmak için yeterli tork sağlanamayacaktır. Bu durumda yumuşak yolverici ve sürücü gibi cihazlar kullanılması gerekebilir.

Yıldız üçgen yol verme panosu malzemeleri

Yıldız üçgen güç devresinde şu elemanlar kullanılır:

  1. Yıldız kontaktörü: Yıldız taraftaki kontaktördür. Genelde hat kontaktörüne ve üçgen kontaktörüne göre düşük güçlü olur.
  2. Hat kontaktörü: Ana hat tarafındaki kontaktördür.
  3. Üçgen kontaktörü: Üçgen devresinin kontaktörüdür.
  4. Zaman rölesi: Yıldızda kalış süresini sayan zaman rölesidir
  5. Devreyi korumak için termik veya termik manyetik özellikli bir koruma cihazı: Sigorta, termik röle, motor koruma şalteri, termik manyetik şalter gibi.
  6. Sarf malzemeler ve kontrol cihazları: Klemensler, kablolar, buton ve sinyal lambaları gibi 

Hatırlatma: Motor gücüne ve akımına göre yıldız, üçgen ve hat kontaktörü seçerken ve hatta koruma cihazı seçerken mutlaka üreticilerin kataloglarındaki değerlere göre seçim yapınız. Her üreticinin farklı seçim cetveli vardır. Bunlar birbirine yakın olsa da en doğru seçim bu şekilde yapılabilir. Piyasada yayınlanan seçim cetvelleri sizi yanıltabilir. Çünkü üreticiler kontaktör serilerini yenilemiş ve güç değerlerini değiştirmiş olabilirler. Bu durumda yanlış kontaktör seçimi yapılır ve kontaktörün kontaklarının yapışma riski artar.

Ayrıca yıldız üçgen kontaktörler, kontaktör kataloglarında yazan AC-3 kullanım sınıfına göre seçilmelidir.

Yıldız üçgen yol vermenin avantajları

Motora yıldız üçgen yol vermenin faydaları şunlardır:

  • Uygun maliyetli bir çözümdür.
  • Başlangıç ​​akımı ve torku %33’e düşürülür.
  • Hafif yüklü koşullarda iyi çalışır.
  • Fazla ısı üretilmez.
  • Daha az mekanik stres oluşturur.
  • Şebekedeki gerilim düşümleri önlenir.

Yıldız üçgen yol vermenin dezavantajları

Motora yıldız üçgen yol vermenin dezavantajları şunlardır:

  • Her motor için uygun olmayabilir.
  • Direkt yol vermeye kıyasla uzun başlangıç ​​süresine sahiptir.
  • Duruş direkttir. Yumuşak durdurma mümkün değildir.
  • Direkt yol vermeye göre birçok cihaz kullanılır ve daha çok kablolama gerektirir.
  • Başlangıç ​​torku %33’e düşürülür ancak ayarlanamaz.
  • Yıldızdan üçgene geçiş sırasında ani aşırı gerilimler oluşabilir.

Kaynak

Continue Reading

Previous: Limit Switch Nasıl Çalışır? Çeşitleri ile Çalışma Prensibi
Next: Volt, Amper, Ohm, Watt Nedir? Nasıl Hesaplanır? Formülleri ile!

Benzer Yazılar

Elektrik Pano Elemanları ve Görevleri
  • Elektrik

Elektrik Pano Elemanları ve Görevleri

Elektrikinfo 2 yıl ago
Parafudr Tipleri: Tip 1, 2, 3, Varistör ve Spark Gap
  • Elektrik

Parafudr Tipleri: Tip 1, 2, 3, Varistör ve Spark Gap

Elektrikinfo 3 yıl ago
Asenkron Motorun Parçaları: Görevleri ile Birlikte!
  • Elektrik

Asenkron Motorun Parçaları: Görevleri ile Birlikte!

Elektrikinfo 3 yıl ago
Asenkron Motor Tipleri: Özellikleri ile Kapsamlı Analiz!
  • Elektrik

Asenkron Motor Tipleri: Özellikleri ile Kapsamlı Analiz!

Elektrikinfo 3 yıl ago
Senkron ve Asenkron Motor Arasındaki Farklar
  • Elektrik

Senkron ve Asenkron Motor Arasındaki Farklar

Elektrikinfo 3 yıl ago
Kaçak Akım Rölesi Neden Sürekli Atar? Tüm Sebepleri ile!
  • Elektrik

Kaçak Akım Rölesi Neden Sürekli Atar? Tüm Sebepleri ile!

Elektrikinfo 3 yıl ago

Son Yazılar

  • Elektrik Motoru Markaları ve Özellikleri
  • PLC Markaları ve Özellikleri
  • Şalt Malzeme Markaları ve Özellikleri
  • En İyi Elektrik Sigorta Markaları ve Özellikleri
  • En İyi Elektrik Kablo Markaları ve Özellikleri

Kategoriler

  • Aydınlatma
  • Bilim İnsanları
  • Elektrik
  • Elektronik
  • Enerji
  • Sosyal İçerik
  • Teknoloji

Enerji

Güneş Paneli Nasıl Çalışır? Elektriği Nasıl Üretir?

Güneş Paneli Nasıl Çalışır? Elektriği Nasıl Üretir?

Güneş Paneli Tipleri ve Özellikleri: Teknik İnceleme!

Güneş Paneli Tipleri ve Özellikleri: Teknik İnceleme!

Yenilenemez Enerji Kaynaklarının Dezavantajları – Tam Liste!

Yenilenemez Enerji Kaynaklarının Dezavantajları – Tam Liste!

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Avantajları: Tam Liste!

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Avantajları: Tam Liste!

Rüzgar Türbini Tipleri: Özellikleri ile Karşılaştırması

Rüzgar Türbini Tipleri: Özellikleri ile Karşılaştırması

Rüzgar Türbini Parçaları ve Görevleri

Rüzgar Türbini Parçaları ve Görevleri

İlginizi Çekebilir

Elektrik Motoru Markaları ve Özellikleri
  • Sosyal İçerik

Elektrik Motoru Markaları ve Özellikleri

Elektrikinfo 2 yıl ago
PLC Markaları ve Özellikleri
  • Sosyal İçerik

PLC Markaları ve Özellikleri

Elektrikinfo 2 yıl ago
Şalt Malzeme Markaları ve Özellikleri
  • Sosyal İçerik

Şalt Malzeme Markaları ve Özellikleri

Elektrikinfo 2 yıl ago
En İyi Elektrik Sigorta Markaları ve Özellikleri
  • Sosyal İçerik

En İyi Elektrik Sigorta Markaları ve Özellikleri

Elektrikinfo 2 yıl ago

Kategoriler

  • Aydınlatma
  • Bilim İnsanları
  • Elektrik
  • Elektronik
  • Enerji
  • Sosyal İçerik
  • Teknoloji

Sayfalar

  • Gizlilik politikası
  • Hakkımızda
  • İletişim

Son Yazılar

  • Elektrik Motoru Markaları ve Özellikleri
  • PLC Markaları ve Özellikleri
  • Şalt Malzeme Markaları ve Özellikleri
  • En İyi Elektrik Sigorta Markaları ve Özellikleri
  • En İyi Elektrik Kablo Markaları ve Özellikleri
Copyright © Tüm hakkı saklıdır. | Magnitude by AF themes.