Volt, Amper, Ohm, Watt Nedir? Nasıl Hesaplanır? Formülleri ile!

Yazımıza başlamadan önce Volt, Amper, Ohm, Watt kavramlarının daha iyi anlaşılması için günlük hayattan bir örnek verelim. Su hortumu sistemi, bu elektrik birimlerinin birlikte nasıl çalıştığını anlamamıza yardımcı olacaktır.

Bu benzetmede;

Gerilim (volt), su basıncına eşdeğerdir

Akım (amper),hortumdan akan su miktarına eşdeğerdir

Direnç (ohm), hortum çapına eşdeğerdir

Güç (watt) ise suyun sağlayabileceği güç miktarı olsun (bir küçük değirmeni döndürebilecek güç mesela)

Elektrikte volt, amper, ohm arasındaki ilişkiyi açıklayan kanunun ismi Ohm Kanunu’dır. Ohm Kanununa göre V = I x R’dir. Yani gerilim akım ve direncin çarpımına eşittir.

Şimdi hayali su hortumu örneğimize geri dönelim ve hortumu bir çeşmeye bağladığımızı varsayalım. Çeşmeyi açarsak yani basıncı arttırırsak, hortumdan daha fazla su çıkacaktır. Yani bir elektrik sistemindeki gerilimi arttırırsak, akımı da artırmış oluruz.

Hortumun çapını küçültürsek, direnç artacak ve hortumdan daha az su çıkacaktır. Yani, bir elektrik sistemindeki direnci arttırırsak, akımı azaltmış oluruz.

Şimdi Volt, Amper, Ohm, Watt tanımlarını tek tek inceleyelim..

Volt Nedir?

Volt, gerilim ölçmek için kullanılan temel birimdir. Gerilim “V” ile gösterilir.

Gerilim, iletken bir telin iki noktası arasındaki potansiyel fark olarak tanımlanır. Bir voltluk gerilim oluşabilmesi için bir amperlik elektrik akımı bu iki nokta arasında bir wattlık bir güç harcamalıdır. Volt adının İtalyan fizikçi Alessandro Volta‘dan almıştır.

Yukarıdaki pil şemasında, batarya bir elektrik devresinde potansiyel fark veya voltaj olarak bilinen şeyi sağlar. Su benzetmemize geri dönersek, batarya hortumdan suyu iten bir çeşme gibidir. Çeşme, hortumdaki basıncı arttırır ve suyun akmasına neden olur.

Elektrikte biz buna gerilim diyoruz ve gerilimi de volt cinsinden ölçüyoruz.

Volt nasıl hesaplanır?

Volt hesaplama ve volt formülü şöyledir:

V= Gerilim (volt)

I = Akım (amper)

R= Direnç (ohm)

V= Gerilim (volt)

P= Güç (watt)

I = Akım (amper)

V= Gerilim (volt)

P= Güç (watt)

R= Direnç (ohm)

Amper Nedir?

Amper, akım ölçmek için kullanılan temel birimdir. Akım “I” ile gösterilir. Sembolü “A”dır.

Elektrik bir iletkenin içerisinden elektronların akışı ile oluşur. Bir iletkenin içerisinden birim zamanda geçen elektron sayısına “akım””denir. Akımın ölçü birimi de amperdir. Amper ismini, elektrodinamiğin atası olarak bilinen ünlü Fransız matematikçi ve fizikçi André-Marie Ampère’den almıştır.

Amper nasıl hesaplanır?

Amper hesaplama ve amper formülü şöyledir:

I = Akım (amper)

V= Gerilim (volt)

R= Direnç (ohm)

I = Akım (amper)

P= Güç (watt)

V= Gerilim (volt)

I = Akım (amper)

P= Güç (watt)

R= Direnç (ohm)

Ohm Nedir?

Ohm, direnç ölçmek için kullanılan temel birimdir. Direnç “R” ile gösterilir. Sembolü “Ω”dır.

Direnç bir maddenin elektrik akımına karşı koyduğu mukavemettir. Bir ohm’luk bir iletkenin iki noktası arasına bir voltluk bir gerilim uygulanırsa bir amperlik bir akım akar. Ohm ismini ünlü Alman fizikçi Georg Simon Ohm’dan almıştır.

Yukarıdaki pil şemasında devreden ampulü çıkartırsak ve kabloyu ampul olmadan bağlarsak pil kısa devre olur. Kablo ve pil aşırı ısınır. Çünkü devrede direnç kalmamıştır. Devrede direnç olmadığı için pil boşalana kadar çok büyük bir akım akacaktır.

Devreye bir ampul ekledikten sonra direnç oluşturulur. Akımın dirence maruz kaldığı bir “tıkanıklık” (veya hortum benzetmesinde hortumun daralması) söz konusudur. Bu durum, devrede akan akımı büyük ölçüde azaltır, böylece pildeki enerji daha yavaş yayılır.

Pil, akımı ampule doğru zorlarken, pilin enerjisi ampul içinde ışık ve ısı şeklinde serbest kalır. Diğer bir deyişle, akım, depolanan enerjiyi pilden ışık ve ısı enerjisine dönüştüğü ampule taşır.

Ohm nasıl hesaplanır?

Ohm hesaplama ve ohm formülü şöyledir:

R= Direnç (ohm)

V= Gerilim (volt)

I = Akım (amper)

R= Direnç (ohm)

V= Gerilim (volt)

P= Güç (watt)

R= Direnç (ohm)

P= Güç (watt)

I = Akım (amper)

Watt Nedir?

Watt, güç ölçmek için kullanılan temel birimdir. Güç “P” ile gösterilir. Sembolü “W”dir.

Bir sistemde saniyede ne kadar enerji salındığını ölçer. Pil diyagramımızda, hem voltajın hem de amperdeki akımın boyutu ne kadar enerjinin serbest bırakıldığını belirler. Yani watt olarak ölçülen güç arttıkça ampul daha parlak yanacaktır.

Watt nasıl hesaplanır?

Watt hesaplama ve watt formülü şöyledir:

P= Güç (watt)

V= Gerilim (volt)

I = Akım (amper)

P= Güç (watt)

V= Gerilim (volt)

R= Direnç (ohm)

P= Güç (watt)

I = Akım (amper)

R= Direnç (ohm)

Kaynak