Transformatörün Çalışma Prensibi: İç Yapısı ve Özellikleri

Transformatörün Özellikleri

• Transformatör, elektrik enerjisini bir değerden diğerine çevirerek Faraday’ın indüksiyon yasası ilkesine göre çalışan çok basit statik elektromanyetik pasif elektrikli cihazdır.
• Transformatör oldukça basit bir cihazdır. Güç, izolasyon, sinyal işleme, akım algılama ve daha fazlasını içeren çeşitli tiplerde mevcuttur.
• Bir transformatörün hareketli parçası yoktur ve normal çalışma koşulları altında uzun ve sorunsuz bir ömür sağlayan statik bir katı hal cihazıdır.
• Tüm transformatörler bir miktar atık ısı ürettiğinden, hiçbiri tam olarak verimli değildir. Sekonder bobin tarafından primer bobine beslediğimizden daha az elektrik enerjisi üretilir ve farkın çoğunu atık ısı oluşturur.
• Uygulamada, çoğu büyük transformatörde, atık ısıyı gidermek için hava, sıvı (yağ veya su) veya her ikisini kullanan yerleşik soğutma sistemleri bulunur.
• Transformatörler volt-amper (VA) veya kilovolt-amper (kVA) olarak derecelendirilir. Bu, primer ve sekonder sargının, transformatör isim plakasında damgalanmış VA veya kVA değerine dayanacak şekilde tasarlandığı anlamına gelir. Primer ve sekonder tam yük akımları genellikle verilmez. Montajı yapacak kişi, isim plakası bilgilerinden birincil ve ikincil akımları hesaplayabilmelidir.
• Transformatörler ilk olarak 1878’de Avusturya Macaristan İmparatorluğu’nda Ottó Bláthy, Miksa Déri, Károly Zipernowsky tarafından hem deneysel hem de ticari sistemlerde kullanılmak üzere bir toroid trafo şeklinde tasarlandı. Daha sonra Lucien Gaulard, Sebstian Ferranti ve William Stanley tasarımları mükemmelleştirdi.
• Nikola Tesla, bazı şüpheli kaynakların iddia ettiği gibi trafoyu icat eden kişi değildir. Yukarıda belirtilen Avrupalılar bu alanda ilk çalışmaları yaptılar. George Westinghouse, Albert Schmid, Oliver Shallenberger ve Stanley trafo üretimini ucuz ve son kullanım için kolay hale getirdiler. William Stanley’in 1885 yılında tasarladığı bir trafoyu aşağıda görebilirsiniz. (kaynak: edisontechcenter.org)

• William Stanley bir keresinde trafolar hakkında şöyle bir şeyler kaleme almıştı: “Trafoya çok kişisel bir sevgim var. Zor bir problem için bu kadar eksiksiz ve basit bir çözüm. Ona verilen veya ondan alınan çok büyük enerji yüklerini kolay, kesin ve ekonomik bir şekilde ele alıyor. Çok güvenilir, güçlü ve kesin.”