Sessiz kontaktör nedir?

Sessiz kontaktör nedir?
Sessiz kontaktör, uzaktan kontrol edilebilen, bobinin enerjilenmesinden sonra kontaklarının konum değiştirmesi prensibine göre çalışan ve bu esnada mekanik bir kontak gürültüsü yaymayan anahtarlama elemanıdır. Tesisat kontaktörü, modüler kontaktör, ray tipi kontaktör olarak da adlandırılır.
Daha önceden kontaktörler hakkında yazdığımız yazımızda kontaktörleri derinlemesine incelemiştik. Bu yazımızı inceleyerek kontaktörler hakkında daha detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz. Sessiz kontaktörlerin çalışma şekli normal blok tip kontaktörlerle aynıdır. Bobin enerjilenir, kontaklar konum değiştirir ve enerji bir yerden başka bir yere iletilir.
Sessiz kontaktör nasıl çalışır?
Kontakların konum değiştirmesi sırasında normal bir kontaktörün kontaklarından ‘tak’ diye bir ses çıkar ve pano kapağı kapalı olsa bile dışarıdan rahatlıkla duyulabilir. Eğer pano içerisinde birden fazla kontaktör varsa farklı kontaktörlerden gelen bu çekme sesi bir süre sonra rahatsız edici olabilir.
İsminden de anlaşılabileceği gibi sessiz kontaktörlerde (diğer bir ismiyle tesisat kontaktörlerinde) bu çekme sesi duyulmaz. Tesisat kontaktörünü normal kontaktörden ayıran en önemli özellik budur. Sessiz çalıştığından dolayı tesisat kontaktörleri bina içi uygulamalarda tercih edilir. Evin içerisindeki, otel odasının içerisindeki, apartman içerisindeki panolarda veya sigorta kutularında tesisat kontaktörü kullanılır. Çoğunlukla aydınlatma yüklerini kontrol ederler. Ayrıca bina içi küçük fanların, pompaların, asansörlerin, ısıtıcıların anahtarlamasında da kullanılırlar.
Sessiz kontaktörün özellikleri
- Sessiz kontaktörler kontak dizilimi olarak yardımcı kontaktörlere benzerler.
- 1NA+2NK, 2NA+2NK vs.. gibi kontak dizilimlerine sahiptirler.
- Kompakt yapılıdırlar ve çok fazla yer kaplamazlar.
- Aksesuar seçeneği normal kontaktörlere oranla çok azdır. Az sayıda yardımcı kontak takılabilir.
- Görüntü olarak otomatik sigortalara benzerler. Pano içerisinde otomatlarla beraber kullanıldığında gözle ayırt edilmesi zor olabilir.
- Genellikle 15 kW’a kadar üretilirler. Düşük yüklerin anahtarlamasında kullanılabilirler.
- Bazı modelleri manual olarak kontrol edilebilir. Bobin manual olarak çektirilebilir.
- Sessiz kontaktör seçiminde kontaktörün kontak sayısı ve dizilimi, bobin besleme gerilimi, izolasyon gerilimi, kontakların taşıyabileceği akım ve gerilim seviyesi, IP koruma sınıfı, elektriksel ve mekanik ömürleri mutlaka kontrol edilmelidir.
- Sessiz kontaktörler aydınlatma uygulamalarında kullanılacaksa, bir fazdan hangi tipte ve kaç adet aydınlatma beslenebilir mutlaka kontrol edilmelidir. Özellikle led aydınlatma kullanımının arttığı günümüz koşullarında kontaktörün aydınlatma yüklerinin akımını yapışmadan taşıyabilmesi gerekmektedir. Eğer kontaklar üzerinden taşıyabileceğinden fazla akım geçirilirse kontaklar daha gürültülü çalışabilir ve hatta bir süre sonra tamamen birbirine yapışıp kullanım dışı kalabilir.
Sessiz kontaktör uygulaması
Sessiz kontaktörlerin asansör uygulamalarında kullanılması oldukça mantıklıdır. Asansör panoları genellikle apartman içerisinde bir bölgeye konumlandırılır. Asansör her çalıştığında kontaktör çeker ve bir süre sonra apartmanın içerisinde ciddi bir ses oluşur. Bu ses gece yarısı gibi sessizliğin arttığı zamanlarda panonun yakınlarında olan daireler için oldukça rahatsız edici olabilir. Bu uygulamalardaki kontaktörler sessiz kontaktörlerle değiştirilerek konfor artırılabilir.