Sanal gerçekliğin kullanım alanları
Virtual reality, Türkçe adıyla sanal gerçeklik son yıllarda sıkça duyduğumuz bir teknoloji. En basit sanal gerçeklik uygulamalarından en komplike uygulamalara kadar kullanılıyor ve gün geçtikçe de gelişmeye devam ediyor. Birçok araştırma gelecek 10 senedeki en çok gelişme kaydedecek teknoloji olarak sanal gerçekçiliği gösteriyor. Sanal gerçekliğin ne olduğunu tam olarak anlayabilmeniz ve insanlığa ne gibi faydaları olacağını öngörebilmeniz için kullanım alanlarına göz atmanız faydalı olacaktır.
İçindekiler
Sanal gerçeklik nedir?
Sanal gerçeklik, kelime anlamı olarak gerçeğe yakınlık olarak nitelendirilebilir. Bir diğer tanımla, gerçeğe yakın simule edilmiş bir ortam yaratmak için bilgisayar teknolojisinin kullanılmasıdır. Kullanıcılar önlerinde bir ekranı görüntülemek yerine, çeşitli aparatlar kullanarak üç boyutlu yaratılmış dünya ile etkileşime girebilirler ve bu üç boyutlu evrendeki maddeleri manipüle edip bir dizi eylem gerçekleştirebilirler.
Hepimiz sanal gerçeklik terimine aşinayız fakat bu teknolojiyi ne kadar iyi biliyoruz? Henüz hiç bu teknolojiyi denememiş olsanız bile çok yakında hepimizin sıkça kullanacağı bir teknoloji haline gelecek. Belki de hiç Mars’a gidemeyeceksiniz; fakat sanal gerçeklik sayesinde oradaymış gibi hissedebileceksiniz. Sanal ve gerçeklik gibi birbirine zıt iki kelimenin bir araya gelmesiyle oluşan bu sanal gerçeklik teknolojisi tam olarak nedir biraz daha detaylandıralım.
“Sanal gerçeklik” teriminin kullanımı ilk olarak 1980’lerin ortalarında VPL Research’ın kurucusu olan Jaron Lanier’in “sanal gerçeklik” olarak adlandırdığı şeyi deneyimlemek için ihtiyaç duyduğu gözlük ve eldivenleri de içeren ekipmanı geliştirmeye başladığı zaman kullanıldı. O günden beridir de çılgın bir gelişim içerisinde. Özellikle son yıllarda.
Gerçek dünyamızı 5 duyu organımızla algılarız. Bu organlarımızla etkileşime girebildiğimiz şeyleri gerçek olarak nitelendiririz. Sanal gerçeklik bize bunların şuanda hepsini sağlayamıyor olsa da birçoğunu tecrübe edebilmemize olanak sağlar.
Sanal gerçekliğin ve teknolojisinin temel unsurlar olarak şunları saymak mümkün;
Sanal dünya
Sanal gerçeklik deneyimini yaşayabilmek için öncelikli olarak üç boyutlu bir sanal ortama ihtiyaç vardır. Bu sanal ortam gerçek dünyada deneyimlenenleri taklit edebilmelidir.
İmersiyon
Fiziksel olmayan bir ortamda fiziksel olarak var olma algısıdır.
Duyusal geri bildirim
Sanal ortam mümkün olduğunca çok duyumuza hitap etmesi ve bu duyularımızı uyarması gerekir. Bu duyulara işitme, görme ve dokunma örnek verilebilir.
Etkileşim
Sanal ortam kullanıcının eylemlerine hızlı ve doğru bir şekilde yanıt verebilmelidir. Aksi takdirde kullanıcı sanal ortamı algılamakta zorlanacaktır.
Sanal gerçeklik dendiği zaman çoğu kişinin aklına eğlence ve oyun sektörü gelse de birçok farklı sektörde kullanılmakta ve gelecek senelerde daha da çok kullanılacak gibi görünüyor. Üstelik sadece eğlenceyi sağlamakla kalmayacak aynı zamanda maliyetlerin de azaltılmasını sağlayan çok önemli bir teknoloji haline gelecek. Düşünsenize dünyanın birçok yerindeki müşterilerinizle interaktif toplantılar gerçekleştirebilir, bir konu hakkında personelinize eğitim verebilirsiniz. Bu şekilde çalışanların eğitimleri için harcanan birçok masraftan kurtulabilirsiniz. Tek yapmanız gereken başınıza sanal gerçeklik gözlüğünü ve kulaklığınızı takmak. İşte artık oradasınız.
Sanal gerçekliğin kullanım alanları
Sanal gerçeklik modadan spora kadar birçok sektörde ve birçok alanda kullanılıyor ve gelişerek kullanılmaya devam edecek. Sanal gerçekliğin bazı kullanım alanları şunlardır:
Savunma
Herhangi ciddi bir yaralanma olmadan askerler tehlikeli ortamlarda eğitilebilir, uçuş simülasyonlarıyla pilotlara eğitim verilebilir. Başarısız olunan senaryo tekrardan canlandırılarak eğitim pekiştirilebilir.
Sağlık
Sağlık sanal gerçekliğin en önemli kullanım uygulamalarından biridir. Ameliyat simülasyonlarıyla yeni doktorlar eğitilebilir, robotik cerrahi ile doktorlar ameliyat yapabilir, bazı psikolojik hastalıklar tedavi edilebilir.
İş hayatı
Yeni personellerin eğitimlerinde kullanılabilir, üzerinde çalışılan prototip aşamasındaki ürünler test edilebilir, toplantılar gerçekleştirilebilir.
Bilimsel gözlem
Fizik, biyoloji, astronomi, kimya gibi bir çok alanda kullanılabilir. Bilim insanlarının soyut kavramları görselleştirerek daha iyi anlamaları sağlanabilir, astronomik gözlemler gerçekleştirilebilir.
İnşaat
İnşa edilecek olan yapı sanal gerçeklik sayesinde zaman ve maliyetten tasarruf edilerek bir takım testler yapılabilir, tamamlanmış yapıdaki hatalar gözlemlenebilir ve önceden müdahale edilerek proje tekrardan revize edilebilir.
Eğitim
Okullarda birçok konuda eğitim verilirken sanal gerçeklikten yararlanılarak öğrencilerin ilgisini çekebilecek eğlenceli konular işlenebilir. Örneğin samanyolu galaksisi hakkında öğrenciler eğitilirken, çevrelerindeki unsurlarla etkileşime girerek daha çabuk algılamaları sağlanabilir.
Eğlence
Belki de en çok kullanılan alan eğlencedir. Sanal müzeler, sanal tema parkları, sanal tiyatrolar insanlara oradaymışçasına çevresiyle etkileşime geçmesini sağlayabilir. Örneğin Paris’e gitmeden Louvre Müzesi gezebilir, Şili’deki antik kent Machu Pichu’da tur atabilirsiniz.
Mühendislik
Tasarım aşamasındaki yapılar ya da maddeler tasarım sürecinde üç boyutlu olarak algılanabilir, oluşabilecek kusurlar önceden müdahale edilerek engellenebilir ve geliştirilebilir. Potansiyel riskler tespit edilebilir.
Spor
Sanal gerçeklik, belirli durumları tekrar tekrar izleyip deneyimleyebildikleri ve her seferinde gelişebildikleri için, çeşitli spor dallarında daha verimli antrenman yapmak amacıyla antrenörler ve oyuncular tarafından kullanılabilir. Ayrıca, atletik performansı ölçmeye ve tekniği analiz etmeye yardımcı olmak için bir antrenman yardımcısı olarak kullanılır.
Otomotiv
Sanal gerçeklik mühendislerin ve tasarımcıların pahalı prototipleri devreye almadan önce bir aracın görünümü ve yapısı üzerinde kolayca denemeler yapmasına olanak tanır. BMW ve Jaguar Land Rover (JLR) gibi şirketler, aracın görsel tasarımını kontrol etmek için erken tasarım ve mühendislik incelemeleri yapmak için yıllardır bu teknolojiyi kullanıyor.
Sonuç
Sanal gerçeklik bize gerçekten oradaymış gibi hissedebileceğimiz bir ortam yaratan gelişmekte olan bir teknoloji. Birçok büyük çaplı firma bu teknoloji üstüne çalışmalar yapıyor ve geliştirmeye çalışıyor. Bahsettiğimiz gibi sadece eğlence amaçlı değil eğitici ve öğretici gibi daha farklı amaçlarla da kullanılmakta.
Sanal gerçekliğin tam olarak geleceğin en önemli teknolojilerinden biri olduğu ve başı çektiği rahatlıkla söylenebilir. Fakat uzmanlar uzun süre kullanımın insanların gerçekle olan iletişimini kesebileceğini, asosyalliğe yol açabileceğini, psikolojik ve fiziksel olarak bazı sorunlar ortaya çıkarabileceğini vurguluyor.
Gerçeklikten çok da kopmamak lazım. Öyle değil mi?
