Pano Tipi Güç Kaynağı Nedir? Çeşitleri ve Avantajları Nelerdir?

Girişe uygulanan AC besleme gerilimi (50/60 Hz) trafo vasıtasıyla daha düşük bir seviyeye indirilir ve bir redresör ile doğrultulur. Redresörün çıkış gerilimi bir kapasitör ile düzeltilir. Daha sonra bir güç transistörü yardımıyla gerilim regülasyonu yapılır. Transistör bir ayarlı direnç gibi davranır ve çıkış gerilimini sabit tutmaya çalışır. Transistördeki yüksek kayıplardan dolayı lineer regüle güç kaynaklarındaki verim yaklaşık %50’ler civarındadır. Geriye kalan enerji ısı formuna dönüşeceğinden güç kaynağını soğutmak için havalandırma yapmak gereklidir. Regüle olmayan güç kaynaklarına kıyasla lineer regüle güç kaynaklarının çıkış gerilimindeki dalgalanmalar daha az olur. (milivoltlar mertebesinde) Lineer regüle güç kaynakları net çıkış geriliminin istendiği uygulamalarda kullanıma uygundur. Örn. Medikal servisler

Primer anahtarlamalı güç kaynakları

AC besleme gerilimi ilk önce doğrultulup düzeltilir ve daha sonra kıyılır. Kıymadan kasıt bir güç transistörü kullanarak DC gerilimin 40…200 kHz aralığında periyodik olarak anahtarlanmasıdır. Lineer regüle güç kaynaklarının aksine transistör ayarlı direnç değil de bir anahtar gibi davranır. Bu anahtarlama işlemi kare dalga şeklinde bir AC gerilimi bir yüksek frekanslı trafo ile sekonder devreye aktarır. Sekonder devrede gerilim doğrultulur ve düzeltilir. Sekonder tarafa gönderilen enerji miktarı yüke bağlı olarak, kıyılma değerinin değişimiyle kontrol edilir. Transistör ne kadar iletken ise sekonder devreye aktarılan enerji de o kadar kalitelidir (darbe genişlik modülasyonu). Yüksek frekanslı AC gerilimin kullanımından dolayı iç yapıda kullanılan trafolar çok daha küçük boyutlu olur; ayrıca güç kaynağı ünitesi daha az ısı yayar ve daha hafif yapılı olur. Bu tipteki güç kaynaklarının verimlilikleri %85-95 seviyelerindedir. Çıkış gerilimi direkt olarak giriş gerilimine bağlı olmadığından bu üniteler geniş giriş gerilim aralığında kullanılabilir ve hatta DC gerilim ile de beslenebilir. 200ms kadar olan gerilim kesintilerini tamponlanabilir. Bu tamponlama zamanı kullanılan C1 kapasitesinin boyutuna bağlıdır. Uzun bir süre isteniyorsa yüksek bir kapasiteye ihtiyaç vardır ve kullanılan kapasitör büyük boyutlu olur. Ancak küçük yapılı güç kaynaklarında büyük kapasitör kullanımı istenen bir durum değildir. O yüzden güç kaynağı boyutu ve tamponlama zamanı arasında uyum yakalanmalıdır. Primer anahtarlamalı güç kaynakları tüm elektronik ekipman beslemelerinde ve tüm elektromekanik uygulamalarda kullanıma uygundur.