Kontaktör Tipleri ve Özellikleri: Türlerin Analizi

Üreticilerin kataloglarını kurcaladığınızda çok sayıda farklı tip kontaktör tipi görmeniz mümkündür. Kontaktör tipleri ve özelliklerini bilmek ürün kullanımınızı kolaylaştırabilir. Şimdi bunlara beraberce göz atalım.

Kontaktör Tipleri

Endüstride kullanılan temel kontaktör tipleri şunlardır:

1. Güç kontaktörü

Bir güç kontaktörü, bir elektrik güç devresini değiştirmek için kullanılan, elektrikle kontrol edilen bir anahtarlama cihazıdır. Piyasada en çok bulunan ve kullanılan kontaktör çeşididir. Genellikle motor, ısıtıcı ve transformatör gibi yüksek kapasiteli yükleri anahtarlar. 750kW civarına kadar 3 kutuplu ve 4 kutuplu olarak üretilir. Her türlü uygulamada kullanıma uygundur. Güç kontaktörlerinin çoğu hava kesme sınıfına aittir. Bobin gücü kesilip kontaklar açıldığında bir ark oluşur. Hava kesme kontaktörleri, kontakları yeterli bir mesafe ile ayırarak yayı söndürür. Yardımcı kontaklar, bağlantı bağlantıları, kilitler ve baralar dahil olmak üzere çeşitli aksesuarlarla birlikte sunulur.

2. Mini kontaktör

Mini kontaktör güç kontaktörüne göre daha küçük boyutludur. Yerden kazanç sağlar. Maliyetin önemli olduğu genel hizmet uygulamaları için idealdir. Ürün serisi sınırlıdır ve genelde 5,5 kW’a kadar üretilir. Daha az ısı yayar ve bobin tüketimi düşük bazı modelleri doğrudan PLC‘den kontrol edilebilir. Din rayına veya taban sacına monte edilebilir. Aksesuar seçenekleri sınırlıdır. Küçük makinelerde, otomatik kapılarda, endüstriyel mutfak aletlerinde, temizlik makinelerinde kullanılabilir.

3. Tesisat kontaktörü

Açıp kapadığı anlarda kontaklardan çıkan mekanik sesi oluşturmaz. Bina içi tesisatlarda gürültünün istenmediği uygulamalarda kullanılır. Sessiz veya modüler kontaktör olarak da adlandırılır. Sessiz çalışma özelliği, insanların konforunun önemli olduğu bina kurulumlarında yüksek bir değere sahiptir. Otellerde, apartmanlarda, hastanelerde, alışveriş merkezlerinde, depolarda kullanılabilir. Çoğunlukla aydınlatma veya ısıtma kontrolü için tasarlanmıştır, ancak klima sistemleri ve pompalar için motorlara giden gücü de kontrol edebilir. Tesisat kontaktörü, 2 ve 4 kutuplu modellerde 20 A ve 100 A arasında çeşitli akımlarda üretilir. Endüstriyel kontaktörlere kıyasla alan gereksinimini önemli ölçüde azaltır ve manuel olarak da çalıştırılabilir. Din rayına montajlanır.

4. Kompanzasyon kontaktörü

Kondansatörlerin devreye girdiği kompanzasyon uygulamalarına özel üretilmiş üründür. Kompanzasyon kontaktörü kondansatör anahtarlama gereksinimlerini karşılamak için özel olarak tasarlanmıştır. Kondansatör grupları devreye girdiğinde, düşük hat empedansı ile ilişkili voltaj, kondansatörlerde yüksek akımlar üretebilir. Bu kontaktör, başlangıçta oluşan yüksek akımları sınırlamak için 3 adet deşarj dirençli kontak bloğu ile donatılmıştır. Kullanım kategorileri AC6b’dir.

5. Bara tipi kontaktör

Yüksek güçlü DC ve AC yükleri anahtarlayan üründür. Tamamen açık bir gövde yapısına sahiptir. Yüksek seviyeli elektrik arklarını kesmek için tasarlanmıştır. Çok yönlüdür ve bakımı kolaydır. Mekanik dayanıklılıkları yaklaşık 10 milyon çalışma döngüsüdür. Ağır endüstriyel ortamlarda ve demiryolu gibi özel uygulamalarda tercih edilir.

6. Solid state kontaktör

Solid state kontaktör, ısıtıcı, solenoid, transformatör ve motor gibi yüklerin hızlı ve zorlu anahtarlamalarının gerekli olduğu elektromekanik kontaktör için idealdir. Elektromekanik kontaktörle karşılaştırıldığında oldukça uzun hizmet ömürleriyle öne çıkar. Yüksek kalitesi sayesinde anahtarlamaları son derece hassas, güvenilir ve arızalara karşı dayanıklıdır. Bir soğutucu ile tamamlanmış kompakt ve modüler bir tasarıma sahiptir. Tek fazlı, çift fazlı veya üç fazlı modelleri mevcuttur. Uygulamanız düşük bakım, hızlı anahtarlama veya zorlu çevre koşullarında çalıştırma gerektiriyorsa, solid state kontaktör çözümü tercih edilebilir.

7. Güvenlik kontaktörü

Güvenlik kontaktörü, makine güvenlik uygulamaları için tasarlanmıştır. Sabit ön yardımcı kontak blokları ile birlikte gelir. Bu da onu devreleri izlemek ve kontrol etmek için ideal bir hale getirir. Mekanik olarak bağlantılı ve aynalı kontaklar, sisteminizi daha güvenli hale getirmeye yardımcı olur. Güvenlik kontaktörlerinin aynalı kontak yapısına sahip olması gerekmektedir. Bir ayna kontağı, normalde açık (NO) bir güç kontağı ile aynı anda kapatılamayan, normalde kapalı (NC) bir yardımcı kontaktır. Bir güç kontağı herhangi bir sebeple yapıştığında normalde kapalı (NC) yardımcı kontakları durumu değiştirmeyecektir.

8. Vakum kontaktörü

Vakum kontaktörü, 15kV’a kadar alçak gerilim ve orta gerilim sistemlerinde, standart ve yüksek verimli endüksiyon, senkron, sargılı rotor slip-ring motorlarda, trafo ve kondansatör anahtarlamada uygulanmaktadır. Normal çalışma akımını sık sık açıp kapatmak ve arkı söndürmek için vakum kesiciyi kullanır. Minimum temas sıçraması, düşük ark enerjisi ve temas kaynağı risklerini en aza indirir. Ayrıca uzun elektriksel ve mekanik ömrü vardır.

9. AC kontaktör

AC kontaktör yalnızca AC sistemlerinde kullanım için uygundur. Ana kontaklar alternatif akımla beslenmelidir. AC kontaktör devreyi kontrol etmek için ana kontaklarını, kontrol devresini kontrol etmek için ise yardımcı kontaklarını kullanır.

10. DC kontaktör

DC kontaktör yalnızca DC sistemlerinde kullanım için uygundur. Ana kontaklar doğru akım ile beslenmelidir. Sistemlerdeki DC yükleri kontrol etmek istediğinizde özel bir bağlantı tipine ihtiyaç vardır. Bu bağlantı değerleri üretici kataloglarından mutlaka kontrol edilmelidir.

11. 3 kutuplu kontaktör

3 kutuplu kontaktörler tipik olarak motor yol verme uygulamalarında kullanılır. Bu kontaktör, elektrik akımının yönünü kontrol etmek için üç kablo kullanır. Piyasada kutup sayısı baz alındığında en çok tercih edilen modeldir.

12. 4 kutuplu kontaktör

4 kutuplu kontaktör tipik olarak ticari ve endüstriyel uygulamalarda kullanılır. Bu kontaktör, elektrik akımı yönünü kontrol etmek için dört kablo kullanır. Nötr kablo bağlantısı için ek 4. Kutup mevcuttur.

Kaynak