Kablo Pabucu Tipleri ve Özellikleri: İzoleli, İzolesiz vs.

Elektrik kablo bağlantılarının vazgeçilmez elemanlarından olan kablo pabuçlarının kullanımı, uygulamaya ve sektöre göre farklılık gösterir. Kablo pabucu çeşitleri gövde yapılarına ve izolasyonlarına göre sınıflandırılır.

Gövde Yapısına Göre Kablo Pabucu Tipleri

Gövde yapısına göre kablo pabucu çeşitleri yuvarlak, çatal, iğne uçlu ve özel tipler olmak üzere dörde ayrılır.

1. Yuvarlak uçlu

Yuvaralak uçlu pabucun bağlantı kısmı daire şeklinde tam kapalıdır. Yuvarlak bir yapıya ve düz bir temas yüzeyine sahiptir. Çevresi tam açık olan cıvata ve somun altlarına bağlantılarda kullanılır. Genellikle yüksek kaliteli saf elektrolitik bakırdan (bazen alüminyum) yapılır ve atmosferik korozyonu önlemek için kurşunsuz elektro kalay kaplıdır. Tek delikli veya çok delikli versiyonları vardır. Çok delikli pabuçlar, pabuçların dönmesini veya hareketini önlemek için iki veya daha fazla cıvatanın gerekli olduğu uygulamalarda en uygunudur. Her terminal, takılan iletkenin görsel olarak incelenmesi için bir gözetleme deliğine sahiptir. Yuvarlak uçlu kablo pabuçları sigorta, kompakt şalter, kaçak akım rölesi gibi elemanların kablo bağlantıları için ideal bir çözümdür.

2. Çatal uçlu

Bağlantı kısmı yarım ay şeklindedir. Tam yuvarlak değildir. Çevresi tam açık olmayan bir taraftan yanaşma imkanı olan cıvata ve somun altlarına bağlantılarda kullanılır. Rölelerde, zamanlayıcıda, kontaktörde kullanılabilir.

3. İğne uçlu

Bağlantı kısmı ince ve uzun bir yapıdadır. İğne şeklindedir. Çevresi tamamen kapalı ve bağlantı imkanı zor olan yerlerde klemens içi ve civata altlarına bağlantılarda kullanılır. Klemenslerde ve bazı elektronik elemanlarda kullanılır.

4. Özel tip

Ayrıca fast-on ve yuvarlak dişli gibi uygulamaya özel pabuç çeşitleri de mevcuttur. Bu pabuçlar özel uygulamalarda ve zorlu koşullarda kullanıma uygundur.

İzolasyona Göre Kablo Pabucu Tipleri

İzolasyon durumuna göre kablo pabuçları izoleli ve izolesiz olmak üzere ikiye ayrılır.

1. İzoleli

Pabucun ucunda plastik bir izolasyon vardır. Yalıtım malzemesi PVC veya naylon olabilir. İletkeni ise pirinç veya bakır olabilir. En yüksek güvenlik gereksinimlerini karşılar ancak maksimum elektriksel değerleri düşüktür ve genellikle düşük gerilim uygulamalarda kullanılır. İzoleli pabuç kullanıldığında terminali yalıtmak için kullanılan bant veya ısıyla daralan makaron ihtiyacı da ortadan kalkar.

2. İzolesiz

Pabucun ucunda izolasyon malzemesi yoktur. SKP Pabuç olarak da adlandırılır. Maksimum elektrik değerleri yüksektir. Yalıtımlı pabuçlara kıyasla maliyet dostudur. Çok düşük ve çok yüksek ortam sıcaklıklarında kullanılabilir.

Kablo Pabucu Tipleri ile İlgili Önemli Notlar

Bağlanacağı yerin kesiti: Pabucun bağlanacağı yerin çapıdır.

Kablonun kesiti: Pabucun bağlanacağı kablonun çapıdır.

Pabuçlar tanımlanırken kesit ve çaplarını ifade eden rakamlar kullanılır. Rakamların sıfıra kadar olan ilk ifadesi, yuvarlak uçlu ve çatal uçlular için bağlanacağı vidanın çapı, sıfırdan sonraki ifade ise pabucun takılacağı kablo kesitinin ilk rakamıdır.

Örneğin:

602’lik Pabuç: Pabucun bağlanacağı vidanın çapı 6 mm, kablo kesiti 2,5 mm2 demektir.

İki farklı noktayı birbirine bağlamanın en pratik yolu kablo pabucu kullanmaktır. Ama kesinlikle doğru seçilmelidir. Çoğu elektrikçi, yanlış kablo pabucu seçimi nedeniyle arızalara tanık olmuştur. Yukarıda anlattığımız çeşitleri elektrik projelerinizin gereksinimlerine göre kullanabilirsiniz.

Kaynak