Güneş Enerjisi Kullanım Alanları: Günlük Hayatta Yaygın Olan

Güneş enerjisi güneşten gelen enerjinin kullanabileceğimiz ve faydalanabileceğimiz enerji şekline dönüştürülmesi demektir. Güneş çok güçlü bir enerji kaynağı olup Dünya’daki hayatın da kaynağıdır. Hemen hemen her yerde bulunabilir, ücretsizdir ve süreklidir. Dünya’ya her saniye milyarlarca güneş fotonu çarpar ve bu fotonlar doğru kullanılarak teorik olarak tüm dünyaya yetecek kadar elektrik enerjisi üretilebilir. Güneş daha milyonlarca yıl ışımasını sürdüreceğinden, dünyamız için sonsuz ve ücretsiz bir enerji kaynağıdır. Güneşin yaydığı ışınları günlük hayatta işimize yarayacak başka enerji formlarına döndürebilmemiz mümkündür. Türkiye’nin güneş alma potansiyelinin yüksekliğini ve yüzölçümümüzün büyüklüğünü de düşünürsek güneş enerjisinin kullanımı her geçen gün önemini artırmaktadır. Aşağıda, güneş enerjisinin kullanım alanları konusunu inceledik.

Güneş Enerjisinin Kullanım Alanları

Güneş enerjisinin kullanım alanları şunlardır:

1. Elektrik üretimi

Güneşten elektrik üretimi son yıllarda ivme kazanan en yaygın güneş enerjisi uygulamalarından biridir. Güneş paneli maliyetleri düştükçe ve daha fazla insan güneş enerjisinin finansal ve çevresel faydalarının farkına vardıkça, bu enerji türü giderek daha erişilebilir hale gelimiştir. Dünyada üretilen elektriğin hala çok küçük bir yüzdesi güneşten üretilse de güneş enerjisi sistemleri hızla yaygınlaşmaktadır.

Bir güneş enerjisi sistemi tipik olarak evlerin veya iş yerlerinin çatılarına kurulur. Bu güneş enerjisi sistemleri, mülk sahibinin kullanımını dengelemek için elektrik üretir ve fazla üretimi elektrik şebekesine gönderir. Ayrıca ticari amaçla kullanılan büyük güneş tarlalarında yüksek güçlerde elektrik üretimi mümkündür. Üretilen elektrik kamu kuruluşlarına satılabilir. Ayrıca, elektrik enerjisinin ulaşamadığı bölgelere güneş enerjisi panelleri kurularak bu bölgelerin enerji ihtiyaçları giderilebilmektedir.

2. Sıcak su üretimi

Güneş enerjisinin kullanım alanlarından en yaygın olanlarından biri de su ısıtma sistemleridir. Güneş enerjili su ısıtma çözümleri, ev içinde tüketilen sıcak suyu üretir. Güneş enerjili su ısıtıcıları, güneşin ısısını emmek ve su tankına aktarmak için bir çatı hücresi kullanır. Özellikle yazlık bölgelerde bu sistemlere çokça rastlamak mümkündür.

3. Bina ısıtması ve soğutması

Güneş enerjisiyle çalışan bir klima, güneş ışığını elektriğe dönüştürmek için bir güneş paneline sahiptir. Bu güç, ekipmanın kompresörü çalıştırmasını sağlar. Güneş panelleri aracılığıyla üretilen ısı aynı zamanda suyu da ısıtabilir, bu da ısıtma suyunun maliyetini düşürür.

Klimanın iki bölmesi vardır: İlk bölmede ya dışarıdaki havayı çekmek için bir havalandırma deliği ya da havayı ısıtmak için bir ısı eşanjörü bulunur. Bu bir araba radyatörüne benzer. İkinci bölme havayı bir kurutucu çark aracılığıyla çeker; nem, kuru hava üretmek için uzaklaştırılacaktır. Bu kuru hava hızlı bir soğutucudan geçirildiğinde soğutulur.

4. Bitkisel ve hayvansal ürünlerin kurutulması

Tarımsal ve hayvansal ürünlerin kurutulması, güneş enerjisinden yararlanmanın geleneksel yöntemlerinden birisidir. Tarım ürünleri, tabanı izole edilmiş, içi siyaha boyanmış ve eğimli şeffaf bir cam levha ile kaplanmış bir kutudan oluşan basit kabinli kurutucuda kurutulur.

Kabin içi delikli tepsiler üzerine konulan kurutma malzemesinin üzerinden hava akışını kolaylaştırmak için yanların alt ve üst kısımlarında havalandırma delikleri bulunmaktadır. Bu delikli tepsiler veya raflar, güneş ışınlarına kontrollü maruz kalma sağlamak için dikkatlice tasarlanmıştır. Özellikle meyvelerin güneş enerjisiyle kurutulması, kurutmada şeker konsantrasyonu arttığından meyve kalitesini iyileştirir.

Yaygın olarak güneşte kurutulan diğer tarım ürünleri, patates cipsi, mısır ve çeltik taneleri, zencefil, bezelye, biber, kaju fıstığı ve tütündür. Sütün püskürtülerek kurutulması ve balıkların kurutulması, güneşte kurutulan hayvansal ürünlere örnektir.

5. Tuzlu suyunun damıtılması

Kurak bölgelerde içme suyu kıtlığı vardır. Bu alanlarda bol güneş ışığı, tuzlu suyu güneş damıtma yöntemiyle içme suyuna dönüştürmek için kullanılabilir. Bu yöntemde, güneş radyasyonu, şeffaf, hava geçirmez bir cam kapaktan, tuzlu su içeren sığ, kararmış bir havzaya aktarılır.

Güneş radyasyonu örtülerden geçer ve kararmış yüzeyde emilir ve ısıya dönüştürülerek suyun tuzlu sudan (saf olmayan tuzlu su) buharlaşmasına neden olur. Üretilen buhar, çatının serin iç kısmında arıtılmış su oluşturmak üzere yoğunlaşır.

Yoğuşan su, eğimli çatıdan aşağı akar ve kolejlerde, okul bilim laboratuarlarında, savunma laboratuarlarında, benzin pompalarında, hastanelerde içilebilir damıtılmış su sağlamak için bir su depolama tankına toplanır. Bu sistemle elde edilen litre başına distile su maliyeti, diğer elektrik enerjisine dayalı proseslerle elde edilen distile sudan daha ucuzdur.

6. Elektronik aletler

Güneş enerjisi gündelik hayatımızda kullanılan çok sayıda alete ve teçhizata adapte edilebilmektedir. Küçük aydınlatma cihazları, trafik işaretleri ve lambaları, tarımsal sulama aletleri, termosifonlar, şarj aletleri, saatler, müzik sistemleri, çadırlar, sırt çantaları, data banklar, kulaklıklar, el fenerleri, hesap makineleri bu aletlerden bazılarıdır.

7. Su pompalama

Güneş enerjisiyle pompalamada, güneş enerjisinin ürettiği güç, sulama amaçlı su pompalamak için kullanılır. Su pompalama ihtiyacı, artan güneş ışınlarına denk gelen sıcak yaz aylarında en fazladır ve bu nedenle bu yöntem sulama amacı için en uygun yöntemdir. Güneş radyasyonlarının düşük olduğu sert kış dönemlerinde su pompalama gereksinimi de nispeten daha azdır.

8. Ulaşım

Güneş enerjisinin ulaşım uygulamalarında kullanımı da yaygınlaşmaktadır. Güneş enerjili trenler, uçaklar ve otomobiller üretilmekte ve test edilmektedir. Ayrıca trafik lambaları, trafik sinyal ışıkları, sokak lambaları, park aydınlatmaları, güneş enerji sistemlerine bağlı çalışabilmektedir. Bu sistemlerin teknolojisi aslında oldukça basittir. Bu sistemlerin üzerine gündüz üretilen enerjiyi toplamak için güneş panelleri kurulur. Üretilen güç, akşamları/geceleri trafik işaretlerini enerjilendirmek için kullanır.

9. Ürün yetiştiriciliği

Özellikle tarımın yaygın olarak yapıldığı bölgelerde güneş enerjisinin kullanımı oldukça büyük bir önem taşımaktadır. Tarımsal ürünlerin yağışa olduğu kadar güneşe de ihtiyacı vardır. Bu noktada güneş enerjisi kullanılarak tarımsal faliyetlerin sürdürülebilirliği sağlanmaktadır.

10. Uzay sistemleri

Güncel haberleri takip ettiğimizde uzay, uzayda yaşam ve çok daha fazlası için büyük bir yatırım, proje geliştirme döneminde olduğumuzu söylemek mümkün. Artık yaşam dört duvar arasından çıkıp galaksilere uzanan bir yolculuk. Bu yolculukta da güneş enerjisi kullanılarak çeşitli sistemler geliştirilmektedir. Bu projeler 1950’li yıllara dayanmakta olup her gün daha yeni bir sistem karşımıza çıkmaktadır.

Uzay ve uydular üzerinde oluşturulan güneş enerji sistemleri de bu şekilde enerji sağlayarak dünyaya bilgi aktarmaktadır. Uzaya gönderdiğimiz herhangi bir araç, güneş enerjisinin nimetlerinden sonuna kadar yararlanır. Tüm elektronik sistemlerini güneş enerjisi sayesinde çalıştırır.

11. Güneş ocakları

Güneş ocakları da son dönemlerde kullanılan bir diğer teknolojidir. Özellikle kırsal bölgelerde, güneşin açık bir şekilde alınması sonucunda yansıtıcı maddelerin kullanıldığı kaplarda yemek pişirmek de mümkündür. Bu yöntem çok bilinmemekle birlikte Hindistan, Çin gibi farklı ülkelerde oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Güneş ocakları piyasada satılmaktadır ve fiyatları çok ucuzdur. Ayrıca kendiniz de kendi güneş ocağınızı yapabilirsiniz.

12. İletişim cihazları

Daha çok Amerika başta olmak üzere 1970 yılından bugüne güneş panelleri yol kenarlarındaki acil telefonların elektrik ihtiyacı için kullanılmaktadır. Güneş paneli kullanım alanları içinde cep telefonları da kendine yer bulmaktadır. Günümüz cep telefonlarının şarjı çok çabuk tükenmektedir. Güneş enerjili şarj sistemleri ile gündüz bir yerden bir yere giderken cep telefonunuzu şarj edebilirsiniz.

13. Aydınlatma

Bahçe aydınlatması için piyasada (özellikle son yıllarda satılan) güneş enerjili led lambalar bulunmaktadır. Bahçe aydınlatmak için kullanılan bu lambalar çok az enerji tüketmekte olup, gündüz güneş enerjisi ile kendi elektriğini karşılayabilmektedir. Hem ucuz hem de tasarrufludur. Cadde, park ve sokak aydınlatması için güneş enerjili led aydınlatma direkleri de çoğalmış durumdadır.

Kaynak