Enerji Analizörü Nedir? Ne İşe Yarar? Neden Kullanılır?

Enerji, insanların hayatının vazgeçilmez bir parçasıdır. Ancak enerji kullanımının azaltılması, verimli hale getirilmesi ve doğal kaynakların daha etkili kullanılması için enerji analizörü kullanılır. Enerji analizörleri, elektrik sistemlerinde enerji tüketimini ölçmekte ve verimliliği arttırmak için gerekli adımların atılmasını sağlamaktadır. Bu makalede, bu cihazların ne olduğu, ne işe yaradığı ve neden kullanıldığı gibi konuları detaylı olarak inceleyeceğiz.
Enerji Analizörü Nedir?
Enerji analizörü bir sitemdeki akım, gerilim, güç, harmonik, güç faktörü, frekans, gibi değerleri ölçen ve kaydını tutan elektronik ölçü cihazıdır. Şebeke analizörü ya da güç kalitesi analizörü olarak da adlandırılır.

Şebeke analizörü AC gerilimin bir dalga formu şekli boyunca çeşitli noktalarda stratejik olarak örnekleyerek çalışır. Ardından, tüm noktaları veya değerleri sayısallaştırır ve sayısal bir analiz yapmak için bir mikroişlemci kullanır. Akımı izleyebilmek için sistematik olarak ortak güç değerlerini hesaplayabilir, görüntüleyebilir, size sisteminizin nasıl çalıştığını ve nerede başarısız olduğunu gösterir.
Enerji analizörü kullanılarak enerjinin izlenmesi, görüntülenmesi, görüntülenen enerjinin analiz edip yorumlanması elektrik enerjisi kalitesinin artırılmasına yardımcı olur. Bir cihazın, bir evin, bir tesisin ne kadar enerji harcadığını ölçümlemek ve bunların raporunu almak ve bu raporlar doğrultusunda kullanılan enerjiyi optimize etmek enerji maliyetlerinin de düşürmesini sağlamaktadır.
Makinelerin ve sistemlerin maksimum verimlilikte çalışmasını sağlamak teknisyenler ve fabrika yöneticileri için her zaman birincil öncelik olmuştur. Enerji verimliliği ve enerjinin analizi son yıllarda mühendislik alanlarının en fazla odaklandığı konuların başında gelmektedir.

Enerji analizörleri elektrikle alakalı değerlerin hemen hemen hepsini ölçer ve hafızasında tutar. Eskiden birkaç farklı cihazla ayrı ayrı görülebilen değerler şimdi bu analizörler ile tek bir cihazda görülebilir.
Ampermetre, voltmetre, wattmetre, cosfi metre vs.. gibi ölçü aletleriyle, bağlandıkları devreye ait akım, gerilim, güç, güç faktörü gibi değerler ayrı ayrı okunabiliyordu. Enerji analizörlerinin geliştirilmesi ile beraber tüm bu değerler tek cihaz üzerinden görüntülenebilmektedir.
Aynı zamanda enerji analizörleri ölçtükleri değerlerin haberleşme modülleri kullanılarak uzaktan izlenebilmesine de imkan vermektedirler. Röle çıkışları vardır ve sinyalleri uzağa taşınabilirler. Boyutları kompakt olduğu için pano kapağına taşınabilir ve enerji uygulamalarının hemen hepsinde kullanılabilirler. Tek fazdan ölçüm alan ve üç fazdan ölçüm alan modelleri vardır. Yeni nesil enerji analizörleri şık bir görünüşe sahiptir ve ekranları aydınlatmalı ve kolay okunabilirdir.
Lineer olmayan devre elemanlarının kullanımı endüstriyel alanlarda gün geçtikçe artmaktadır. Lineer olmayan bu elemanlar alternatif akımın dalga şeklinde bozulmalara sebebiyet verirler. Harmonikler önlenemez ise kullanılan sistemde geçici ve kalıcı hasarlara neden olurlar. Enerji kalitesini düşüren harmoniklerin farklı seviyeleri bu cihaz ile rahatlıkla ölçülüp kayıt edilebilir.

Enerji analizörü ile ölçülebilen değerler
Modelden modele ölçülen ve kaydedilen değerler farklılık gösterebilir. Ölçüm almak istediğiniz verileri enerji analizöründen ölçüp ölçemeyeceğinizi anlayabilmek için üretici kataloglarını dikkatlice incelemenizi öneririz. Aşağıda verdiğimiz değerler çoğu şebeke analizöründe ortaktır:
- Gerilim
- Akım
- Şebeke frekansı
- Güç faktörü
- Aktif/Reaktif/Görünür güç
- Gerilim kesintileri
- Gerilim yükselme ve çökmeleri
- Harmonik bozulma
- Transient
- Fliker
- Olay kaydı
Enerji analizörü seçimi
Kullanacağınız enerji analizörünü belirlerken aşağıdaki soruları sormalı ve bu sorular ışığında doğru ürünleri belirlemelisiniz.
- Hangi ölçüm değerlerini görüntülemek istiyorsunuz?
- Tek fazdan mı üç fazdan mı ölçüm alacaksınız?
- Haberleşme özelliği istiyor musunuz?
- Harmonikleri ayrıca görüntülemek istiyor musunuz? Kaçıncı seviyeye kadar ölçmek istiyorsunuz?
- Projeye özel bir uluslararası standart varsa seçeceğiniz enerji analizörü bu standardı sağlıyor mu?
Enerji analizörü bağlantı şeması
Enerji analizörü nasıl bağlanır sorusuna cevap verecek birkaç bağlantı şeklini aşağıda paylaşıyoruz.
