Elektrik

Emniyet Rölesi Nedir? Ne İşe Yarar? Normal Röleden Farkı

Emniyet Rölesi Nedir?

Emniyet rölesi, makine güvenlik sisteminin bir parçası olan ve böylece etrafındaki insanların güvenliğine katkıda bulunan bir otomasyon bileşenidir. Diğer rölelerden farklı olarak kılavuzlu kontakları sayesinde kontakların birbirine yapışıp yapışmadığını tespit eder.

Endüstriyel otomasyon sistemlerinde makine güvenliği alanında sıklıkla kullanılır.

Emniyet rölesi otomasyon sistemlerinde farklı amaçlar için kullanılabilir. Bunlardan bazıları:

1-Koruma, Kontrol Etme

Güvenlik rölesi insanları korur. İsteyerek veya kazara sağlığına zarar verebilecek herhangi bir şeye yol açmaması için kullanıcının eylemini kontrol eder.

2-İzleme, Algılama

Bir makinenin kullanıcı için tehlikeli olabileceği durumlarda, tüm tehlikeli işlemleri izlemek ve en ufak bir anormalliği tespit etmek gerekir. Emniyet rölesi izleme ve algılama işlemleri için ideal bir çözümdür.

3-Uyarma

Kullanıcı için tehlikeli olabilecek nesneleri kesme, döndürme, yanma vb. işlemleri durdurmak için güvenlik kontaklarının etkinleştirilmesi gerekir. Uyarı işlemi rölenin ana görevlerinden birisidir.

Emniyet Rölesinin Avantajları

Güvenlik rölesi kullanımının faydaları şunlardır:

Gelişmiş operatör güvenliği sağlar.
Gelişmiş makine performansı sunar.
Sorun giderme işlemlerini kolaylaştırır.
Daha az kablo kullanılmasını sağlar.
Bileşenlerin bağlantısı kolaylıkla yapılır.
Küçük alan gereksinimine sahiptir.
LED’lerle optik durum raporu alınabilir.
Bir emniyet rölesinden daha fazla enerjiye ihtiyaç duyan 3 kontaktörle kıyaslandığında enerji tasarrufu sağlar.

Pozitif kılavuzlu röleler

Bu tip röleler mekanik olarak bağlanmış kontaklara sahiptir. Normalde açık (NO) kontak kapalı kalırsa, normalde kapalı (NC) kontak tekrar kapanamaz. Ek olarak, normalde kapalı (NC) bir kontak röleye enerji verildiğinde açılamazsa, NO kontakları kapanmayacaktır. Bu özellik ANSI B11.19 ve EN 50205 standartlarında belirtilmiştir.

Pozitif yönlendirmeli özellik, bir arızadan sonra devrenin tekrar kapanmamasını sağlaması için gereklidir. Seri olarak bağlanan yedek kontaklar, bir kontak yapışmış olsa bile gücün yükten ayrılabilmesini sağlar.

Emniyet Rölesi Nerelerde Kullanılır?

Tehlikeli bir alana bir elin veya uzvun sokulması, kişisel yaralanmalara neden olabilir. Bu tip durumlarda tüm makinelerin güvenli bir şekilde durması sağlanmalıdır. Güvenlik rölesi, kapı kilitleme anahtarını, kabloları izler ve ikili durdurma sinyalleri verir.

Riskli bölgede kimsenin kalmamasını sağlamak için bazen çift sıfırlama işlevi gereklidir. Öncelikle, tehlikeli alanın içinde başka kimsenin bulunmadığından emin olduktan sonra, ön sıfırlama düğmesi etkinleştirilmeli, ardından kabul edilebilir bir süre içinde risk alanı dışındaki sıfırlama düğmesi takip etmelidir. Bir emniyet rölesi bu işlevi sağlayabilir. Güvenlik röleleri için en yaygın uygulamalar şunlardır:

Acil durdurma işlevleri
Güvenlik kapıları
İki elle kontrol
Işık perdeleri
Güvenlik paspasları
Ayak pedalı uygulamaları
Kilitli kapılar

Emniyet Rölesinin Normal Röleden Farkı

Emniyet rölesi ile normal rölenin farkları şunlardır:

	Emniyet rölesi	Normal röle
Boyutlar	Büyük	Küçük
Kontak yapısı	Kılavuzlu kontak	Normal mekanik kontak
Fonksiyonlar	Çok çeşitli koruma fonksiyonu vardır. Güvenilir ve hassastır.	Kontrol devrelerinde anahtarlama amacı ile kullanılır.
Renk	Genellikle sarı renktedir.	Farklı renklerde olabilir
Kullanım	Anahtarların kombinasyonu için kullanılır	Kontakların bağlantısı için kullanılır
Maliyet	Pahalı	Ucuz
Uygulama alanı	Dar (Sadece güvenlik uygulamalarında kullanıma uygun)	Geniş
Kontak yapışmasına hassasiyet	Kontaklar yapışırsa makine durur.	Kontak yapışması durumunda makine çalışmaya devam eder.