Elektrik Tesisat Borusu Tipleri ve Özellikleri

Elektrik Tesisat Borusu Tipleri

Başlıca elektrik tesisat borusu çeşitleri; Bergman boru, peşel boru, PVC boru, spiral (bükülgen) boru, çelik (stalpanzer) borudur.

1. Bergman boru

Bergman boru, iç kısmı vernikli kartonla kaplı alüminyum veya yumuşak çelik sactan yapılmış sıva üstü tesisatta kullanılan boru çeşididir.

Günümüzde kullanılmayıp, eski ev tesisatlarında görülmektedir. Bergman borunun boyu 3 metre olup, boru çapı 9–11–13,5–16–23–29–36–48 mm’dir.

2. Peşel boru

Peşel boru ince çelik saçtan yapılmış, paslanmaya karşı özel bir madde ile kaplanmış ve iç kısmı yalıtımsız boru çeşididir.

Günümüzde kullanılmayıp, eski evlerde sıva altı tesisatlarında görülmektedir. Peşel boru çapları TS–7’ ye göre 8–14–18–26–37 mm’dir.

3. PVC boru

PVC (polivinil clorür) maddesinden yapılan boruya PVC boru adı verilir.

PVC (plastik) borular nemden etkilenmez, kolay işlenebilir, dayanıklı, hafif, boya ve özel bakım istemez ve aynı zamanda iyi bir yalıtkandır. Plastik borular, beton borusu ve duvar borusu olmak üzere iki çeşittir. Beton borusu sert plastikten yapılır. Demir ve harçların baskısı karşısında zarar görmemesi amacı ile sert olarak yapılır. Duvar borusu ise daha işlenebilir olması açısından yumuşak plastikten yapılmıştır. PVC boru, sıva altı tesisatta kullanılabilir. PVC (plastik) borular 3’er metre boyunda çubuk ve 50-100’er metre boyunda kangallar hâlinde satılır. Plastik boru çapları ise 14-18-26-32-40-50-63 mm’dir.

4. Spiral (Bükülgen) boru

Spiral boru, istenilen açıda bükülebilen boru çeşididir. Elektrik tesisatında kolon hatlarında, kiriş dönüşlerinde ve dönüşlerin çok olduğu yerlerde kullanılır.

İşçiliği kolaylaştırır. Spiral borular, metal ve yalıtkan gereçlerden yapılır. Metal olarak galvanizli çelik, kalaylı çelik ve izoleli çelikten yapılan çeşitleri vardır. Spiral boru çapları 9–11–14–18–26–32–37 mm olup, panolar için ayrıca pano spirali(ince ) ve pano spirali (kalın) olmak üzere 25–50–100 m boylarında kangal olarak üretilir.

5. Çelik (Ştalpanzer) boru

Yumuşak çelikten yapılan yalıtkanlı ve yalıtkansız çelik borular yerine daha çok galvanizli çelik borular tercih edilmektedir.

Galvanizli çelik borular 3 farklı çeşitte üretilir: Galvanizli dişsiz çelik, Galvanizli dişli çelik, Galvanizli çelik spiral.

a. Galvanizli dişsiz çelik boru

Galvanizli dişsiz çelik boru, genel kullanım amaçlı işçilik ve montaj açısından ekonomik boru tipidir.

Boruların standart uzunlukları 3,05 m ve dış çapı 17,90–23,40–29,50–44,20–55,80–73–88,90–101,60–114,30 Özel alaşımlı yüksek kaliteli çelikten imal edilmiş olup sıcak daldırma yöntemi ile galvanizlenmişlerdir. Borular, dişsiz olduklarından dolayı çok süratli bir şekilde montaj yapılabilir. Değişik aksesuarlar ve bükme aparatlarıyla Şantiyede montaj sırasında elle bükme yapılabilir. Manşon, rakor ve diğer fitingler kullanmak için herhangi özel bir alet gerekmez. Boruların içi imalattan sonra temizlendiğinden ve kayganlaştırıcı özel bir madde ile kaplandığından dolayı kablo çekmek kolaylıkla süratli bir şekilde ve izolasyona (yalıtım) zarar vermeden yapılabilir. Bu borular, sadece kabloları mekanik zarardan korumakla kalmaz; aynı zamanda devrelerin elektromanyetik korumasını da yapar. Yangına ve dumana karşı içten ve dıştan koruma sağlayan en güvenli tesisat sistemidir. EMT boru tesisatı kullanıldığında ayrıca tesisat içerisinde topraklama hattı çekilmesine gerek yoktur.

b. Galvanizli dişli çelik boru

Galvanizli dişli çelik boru her türlü ex – proof ve ağır hizmet tipine uygun elektrik tesisat borusudur.

Yüksek et kalınlığı ve konik diş sistemi sayesinde alev sızdırmazlık özelliğine sahiptirler ve Şiddetli mekanik darbelere karşı koyabilirler. Her bir boru, 3.05 metre uzunlukta olup çapı 20,70-26,10-32,80-47,80-59,90-72,60-88,30-100,90-113,40-141,30-168,30 mm olan her iki ucunda diş açılmış, bir ucunda plastik diş koruyucu ve diğer ucunda ise bir adet boruyu boruya ekleme mufuyla (caupling) sevk edilmektedir. Özel alaşımlı çelikten imal edilmiş olup sıcak daldırma yöntemi ile galvanizlenmiştir. Boruların içleri kabloların rahat ve zararsız bir Şekilde çekilebilmesini sağlayacak Şekilde çapaklardan arındırılmış ve kaydırıcı bir malzeme ile kaplanmıştır.

c. Galvanizli çelik spiral boru

Galvanizli çelik spiral boru yüksek mekanik dirence ve aynı zamanda da bükülme özelliğine sahip boru tipidir.

Özel alaşımlı çeliğin sıcak daldırma metoduyla galvanizlemesiyle imal edilmiştir. Galvanizli çelik spiral boru 15–30–75 m boyunda, 15,50–23.30.28.07–35,05–49,50–62,20–77,70–90,40–103,10–115,80 mm çapında imal edilmektedir. Daha çok asma tavan altında armatür montajında ve dahili uygulamalarda tercih edilen bu borunun montajı ve işlemesi çok kolaydır.

Kaynak