Direnç renk kodları, Direnç Hesaplama, Direnç Renkleri
Direnç hesaplama çok karmaşık bir işlem değildir. Elinizde bir multimetre veya ohmmetre olmadan bile direncin değerlerini renklerine bakarak tespit edebilirsiniz.
Direnç renk hesaplama
Direnç renk kodları sabit tip dirençlerin üzerinde olur. Her rengin bir karşılığı vardır. Direnç okumaya kenara yakın renk çizgisinden başlanır. Dirençler dört, beş veya altı renkli olarak imal edilirler. Direnç renk kodları tablosundan yararlanılarak direnç değerleri kolayca belirlenebilir. Katsayı ve çarpan değerleri kolayca anlaşılabilir ama gelin tolerans ve sıcaklık katsayısı değerleri nedir biraz daha ayrıntılı inceleyelim..
Direnç tolerans değeri nedir?
Dirençler üretildiği fabrikaya göre değişkenlik gösterebilir. Direnç toleransı üretimden kaynaklanan hata payı demektir. +/- %10’luk toleransa sahip 1000 Ohm’luk bir direnç 900 Ohm veya 1100 Ohm olabilir.
Yani direnci bir ölçü aleti ile ölçtüğünüzde bu arada bir değer okuyabilirsiniz. Ölçü aleti yanlış ölçüm yapıyor demeyin.
Direnç sıcaklık katsayısı değeri nedir?
Sıcaklık katsayısı direnç değerinin sıcaklıkla ne kadar değiştiğini belirtir. Şu formülle hesaplanır.
∆R = (TCR x R0 x (T – T0)) / 1000000
∆R: Dirençteki değişim miktarı (ohm)
TCR: Sıcaklık katsayısı (PPM / °C)
R0: T0’da ölçülen direnç değeri (ohm)
T: Son sıcaklık (°C)
T0: İlk sıcaklık (°C)
Örnek: Sıcaklık katsayısı 100 ppm / °C olan bir 2 kOHM’luk bir direncin ortam sıcaklığı 20°C’den 30°C’ye çıkarsa direnç değeri ne kadar değişir.
Hesaplarsak:
∆R = (100 x 2000 x (30 – 20)) / 10000000
∆R = 2 Ohm
Direnç renk kodları tablosu
Dört renkli direnç hesaplama
1.renk ve 2. renk sayı / 3.renk çarpan / 4.renk toleranstır
Örnek:
Yukarıdaki görseldeki 4 renkli dirençteki renkler sırasıyla kırmızı yeşil turuncu ve altındır. (Kırmızı yukarıdaki tablodan 2’ye, yeşil ise 5’e denk gelir. Birleştirirsek 25 olur. Böylelikle katsayıyı oluşturduk. Turuncu renk yukarıdaki tablodan 1000’e denk geldi. Bu da çarpanımız. Altın ise +/-%5’lik toleransı belirtti)
Yani 25×1000 = 25000 Ohm’luk yani 25 k Ohm’luk bir dirençtir ve tolerans değeri +/-%5’tir.
Beş renkli direnç hesaplama
1.renk, 2 renk ve 3. renk sayı / 4. renk çarpan / 5. renk toleranstır
Örnek:
Yukarıdaki görseldeki 5 renkli dirençteki renkler sırasıyla sarı, mavi, siyah, turuncu ve kahverengidir.
Yani 460×1000 = 460000 Ohm’luk yani 460 k Ohm’luk bir dirençtir ve tolerans değeri +/-%1’dir.
Altı renkli direnç hesaplama
1.renk, 2 renk ve 3. renk sayı / 4. renk çarpan / 5. renk tolerans / 6.renk sıcaklık katsayısıdır
Örnek:
Yukarıdaki görseldeki 6 renkli dirençteki renkler sırasıyla kırmızı, mor, mavi, siyah, altın ve kahverengidir.
Yani 276×1 = 276 Ohm’luk bir dirençtir ve tolerans değeri +/-%5 ve sıcaklık katsayısı 100 ppm’dir.
