Artırılmış Gerçeklik nedir? Hangi alanlarda kullanılır?

Artırılmış gerçeklik nedir?

Artırılmış gerçeklik, dijital ortamdaki ses, görüntü, metin gibi bilgilerin kullanıcıların ortamı ile gerçek zamanlı olarak bütünleşmesidir. Sanal gerçeklik sizi simule edilmiş bir gerçeklik ortamı içine sokar. Artırılmış gerçeklik için de sanal gerçekliğin tam tersidir. Sizi gerçek dünyanızda tutmaya devam eder.

Fakat gerçek dünya ile aranıza bazı değişkenler koyar. Burada değişken olarak nitelendirdiklerimiz sesler, görüntüler, metinlerdir. Kelime kökeni olarak düşündüğümüz zaman, artırılmış derken, gerçek dünyadaki bilgilere yeni bilgiler eklemek olarak düşünebiliriz.

Dijital cihazlarla gerçek dünyamıza yeni bilgiler ekliyoruz ve böylece gerçekliğini arttırdığımız bir ortamla karşılaşıyoruz. Buna çok bilindik birkaç örnek vererek kafanızda daha iyi canlanmasını sağlayabiliriz. Futbol maçlarındaki ofsayt pozisyonlarında ekranlarda çekilen sarı ofsayt çizgilerini ve bir dönem dünyayı kasıp kavuran Pokemon Go oyunu artırılmış gerçekliğin en güzel örneklerindendir.

Artırılmış gerçekliğin tarihçesi

• 1960’lı yıllarda Artırılmış gerçeklik. 1968’de Ivan Sutherland ve Bob Sproull ilk başa takılan ekranı yarattılar, buna “Büyülü Kılıç” adını verdiler. Tabiki o yıllardaki teknoloji düşünüldüğünde, ilkel bilgisayar grafikleri görüntüleyen kaba bir cihazdı.
• 1970’li yıllarda Artırılmış gerçeklik. 1975’te Myron Krueger, Yapay Gerçeklik Laboratuvarı olan Videoplace’i yarattı. Bilim adamı, dijital şeylerle etkileşimi insan hareketleriyle öngörüyordu. Bu kavram daha sonra bazı projektörler, video kameralar ve ekran siluetleri için kullanıldı.
• 1980’li yıllarda Artırılmış gerçeklik. 1980’de Steve Mann, EyeTap adında insan gözü önüne yerleştirilmek üzere tasarlanmış ilk bir taşınabilir bilgisayar geliştirdi. 1987 yılında, Douglas George ve Robert Morris, heads-up display prototipini geliştirdi.
• 1990’lı yıllarda Artırılmış gerçeklik. 1990 yılı “artırılmış gerçeklik” teriminin doğuşuna işaret ediyordu. İlk olarak Thomas Caudell ve David Mizell(Boeing şirketi araştırmacıları) eserlerinde görüldü. 1992’de  ABD Hava Kuvvetleri’nden Louis Rosenberg “Sanal Fikstür” adlı artırılmış gerçeklik sistemini yarattı. 1999’da Frank Delgado ve Mike Abernathy liderliğindeki bir grup bilim adamı, bir helikopter videosundan pist ve sokak verileri üreten yeni navigasyon yazılımını test etti.
• 2000’li yıllarda Artırılmış gerçeklik. 2000 yılında Japon bilim adamı Hirokazu Kato, açık kaynaklı bir SDK olan ARToolKit’i geliştirdi ve yayınladı. Daha sonra Adobe ile çalışabilecek şekilde ayarlandı. 2004 yılında Trimble Navigation, dış mekan kaskına monte edilmiş bir artırılmış gerçeklik sistemi geliştirdi.
• 2010’lu yıllarda Artırılmış gerçeklik. 2013 yılında Google beta, Google Glass’ı test etti. Microsoft, 2015 yılında iki yeni teknoloji geliştirdi: Windows Holografik ve HoloLens (HD hologramları görüntülemek için çok sayıda artırılmış gerçeklik gözlüğü). 2016 yılında Niantic, mobil cihazlar için Pokemon Go oyununu geliştirdi. Pokemon Go oyun endüstrisinde bomba etkisi yaptı ve ilk haftada 2 milyon dolar kazandı.

Artırılmış gerçeklik neden önemlidir?

Artırılmış gerçekliğin faydalarını şöyle sıralayabiliriz:

• Arttırılmış gerçeklik ile birlikte kullanıcı ile etkileşimi arttırıp daha zengin bir kullanıcı deneyimi sağlanabilir.
• Araştırmalar artırılmış gerçeklik kullanımı ile marka değerinin arttığını göstermekte.
• Aartırılmış gerçeklik için yalnızca akıllı telefon, tabletler ve bilgisayarlar yeterlidir. Sanal gerçeklikte olduğu gibi ekstradan bir gözlük gibi aparatlara gerek yoktur. AG’de de kullanılan apartlar mevcuttur. Fakat maliyetleri sanal gerçeklik kadar yüksek değildir. Bu da AG’nin maliyet olarak çok daha ucuz olmasını sağlıyor.
• Artıtılmış gerçeklik işletmelerin özellikle fabrikalarda iş akışlarını geliştirmelerine yardımcı olabilir. AG ile yöneticiler projenin ilerleyişini potansiyel olarak görebilir, bu da süreci hızlandırmaya büyük ölçüde yardımcı olabilir.
• Artrılmış gerçeklik teknolojisinin dijital ve gerçek dünya entegrasyonu, eğitim ve öğretime büyük fayda sağlayabilir ve sınırsız olanaklara sahip olabilir.

Artırılmış gerçeklik ile sanal gerçeklik arasındaki farklar

Bu iki teknolojinin farklılıklarından bahsederken çok uzun bir liste karşımıza çıkmıyor. İki teknoloji arasındaki en kritik 2 farkı şu şekilde listeleyebiliriz.

• Sanal gerçeklik gerçekliğin yerini alarak sizi tamamen dijital bir ortam içine sokar. Artırılmış gerçeklik ise hali hazırda bulunduğunuz gerçek ortam üzerine görüntüler, sesler ve metinler gibi bilgiler yansıtarak gerçekliğe katkıda bulunur.
• Sanal gerçeklik kullanmak için sanal gerçeklik gözlükleri gibi aparatlara ihtiyacınız vardır. Artırılmış gerçeklik için ise akıllı telefonlarınız, tabletleriniz ve bilgisayarlarınız yeterlidir.

Artırılmış gerçeklik hangi alanlarda kullanılır?

Pek çok kişi, sanal gerçeklikte olduğu gibi artırılmış gerçeklik uygulamalarının da sadece eğlence sektöründen ibaret olduğunu düşünüyor. Fakat artırılmış gerçekliğin kullanım alanları düşünülenden çok daha fazla ve ilerleyen yıllarda bunlara yenileri de eklenecektir. Farklı sektörlerden şirketler, bünyesine artırılmış gerçeklik uygulamalarını katacaktır. Artırılmış gerçeklik nerelerde kullanılır hep beraber bakalım:

Perakende ve E-ticaret

Bu alandaki AG kullanımı müşteri ile ürün arasındaki etkileşimi yepyeni bir yere taşıyor. AG sayesinde mağazalara gitmeden herhangi bir giyim ürününün üzerinizde nasıl duracağınız yada alacağınız bir mobilyanın odanıza uyup uymadığını test edebiliyorsunuz. IKEA’nın yeni AG uygulamasıyla beraber, mağazaya gitmeden telefonunuzu mobilyayı yerleştirmek istediğiniz yere yönlendirerek, ürünün o konumda nasıl duracağını deneyimleyebiliyorsunuz. Böylece daha net bir şekilde satın alma kararları verebiliyorsunuz.

Eğitim

Aslında birçok okulda artık teknolojik aletler kullanılıyor. Akıllı tahtalar, tabletler, bilgisayarlar. Bunlara ek olarak ilerleyen zamanlarda Artırılmış Gerçekliği de ekleyeceğiz gibi duruyor. Tarih, biyoloji gibi konularda AG kullanılabilir. Örneğin AG aracılığı ile öğrenciler sindirim sistemini 3d olarak inceleyebilir, güneş sisteminde bir tur atabilir. Bu sayede görsel destekle beraber öğrenme süreçleri de hızlandırılmış olacaktır. Ayrıca sıkıcı konular daha eğlenceli hale gelerek, öğrencinin dikkatini çekecektir.

Tıp

AG ile beraber veriler üst üste bindirilebildiği için, bazı hastalıkların teşhis edilmesinde AG teknolojisi kullanılabilir. Bu üst üste bindirilmiş görüntüler doktorlara hastalık teşhisinde kolaylık sağlayacaktır. Ayrıca tıp öğrencilerinin eğitilmesinde de çok büyük etkileri olacaktır. Psious Inc. Şirketi, kapalı alan korkusu, uçak korkusu gibi birçok fobinin üstesinden gelebilmek için, bu durumları simüle eden bir uygulama geliştirdi. Bu korkulara sahip olan kişi, uzmanların gözetimi altında bu uygulama ile beraber korkularını yenmeye çalışıyorlar.

Mimarlık

AG sayesinde tasarlanan projenin 3 boyutlu son hali oluşturulabiliyor. Böylece bitmiş binanın görünümü ve binanın yerleştirileceği konumda nasıl durduğu görülebiliyor. Bu şekilde tasarımdaki son durum gözlemlenerek önceden müdahale etme imkanı sağlanmış oluyor. AG’den iç mimarlık ve peyzaj mimarlığı da aynı şekilde fazlaca yararlanabiliyor.

Turizm

Bir AG uygulamasıyla beraber tamamen yabancı olduğunuz bir şehirde gezinebilirsiniz. Telefonunuzdaki uygulamayla herhangi tarihi bir bina hakkında bilgi sahibi olabilir yada binlerce yıl önce orada bulunmuş olan bir binayı ekranınızdaki görüntüyle üst üste bindirilmiş bir şekilde görebilirsiniz.

İmalat

Üretim endüstrisi gibi sektörlerde AG sayesinde yapılması muhtemel hataların önüne geçmiş olursunuz. AG’nin 3 boyutlu dijitalleştirme özelliği sayesinde prototip ürünleri anlama ve kavrama imkanı sağlıyor. Bu şekilde üretilen ürünlerin ileride karşılaşacağı sorunlarının önüne geçmiş ve verimliliği maksimuma çıkarabilirsiniz.

Artırılmış gerçeklik ile ilgili video