3 Fazlı Asenkron Motorun İleri Geri Çalışması Kumanda Devresi

3 fazlı asenkron motorlar, endüstriyel ve ticari uygulamalarda geniş bir yelpazede kullanıldığı için bu motorların çalışma prensiplerini anlamak, birçok profesyonel için önemli bir beceridir. İleri ve geri çalışma işlemlerini anlamak, bu motorları daha etkili bir şekilde kontrol etmenizi sağlar ve uygulamanızın gereksinimlerine uygun olarak işlevlerini yerine getirmelerine yardımcı olur. 3 fazlı asenkron motorun ileri ve geri yönde çalışması için farklı bir güç ve kumanda bağlantısı yapmak gereklidir. Bu devrede kullanılan kontaktörler ve yardımcı kontaklar sayesinde, motorun hareket yönü otomatik olarak değiştirilebilir. Bu makalede, 3 fazlı asenkron motorun ileri geri yönde çalışması için gerekli olan güç ve kumanda devresini verip, bu devrelerde kullanılması gereken elektriksel cihazları detaylı olarak listeleyeceğiz.
Bilindiği gibi bir motoru geri yönde döndürebilmek için giriş fazlarının 3 tanesinden 2’sinin yerlerini değiştirmek yeterlidir.

Ancak bu yapıldığında motoru sadece geri yönde döndürebilmek mümkündür. Motorun bazı durumlarda ileri, bazı durumlarda ise geri çalışması isteniyorsa; ve bu işlem otomatik olarak yapılacaksa, aşağıdaki gibi bir devre kurulmalıdır.
Motorlar çoğunlukla tek yönde dönerler. Ancak bazı durumlarda ileri ve geri yönde çalışmaları gerekebilir. Bu durumda farklı bir güç ve kumanda bağlantısı yapmak gereklidir. Oldukça basit bir işlemle bu gereksinim karşılanabilir.
Aşağıda Tesla Institute Youtube sayfasından aldığımız şemayı inceleyin.

Bu devredeki amaç K1 ve K2 kontaktörlerini aynı anda açık veya aynı anda kapalı durumda bırakmamaktır. Bu kontaktörlerin birbirlerine enversör bir biçimde çalışmaları durumunda motor ileri ve geri yönde hareket yapabilir. Bu nedenle kontaktörün yardımcı kontakları da kullanılarak yukarıdaki gibi bir devre oluşturulmalıdır.
İleri geri devreyi oluşturmak için gerekli malzemeler şöyledir:
- Motor gücüne uygun olarak seçilmiş aynı değerde iki adet kontaktör. (Unutmayın: yardımcı kontakları da kullanılacak)
- İleri ve geri yönlerini sinyallemek için iki adet sinyal lambası.
- 1 adet ileri, 1 adet geri ve 1 adet stop butonu.
- Termik ve manyetik koruma için devre kesici / otomatik sigorta / motor koruma şalteri / termik röle gibi elamanlardan birisi. (yardımcı kontağı da olacak)
- Kumanda devresini korumak için küçük güçlü bir kartuş sigorta.
Görüldüğü gibi bu işlem oldukça basit ve fazla bir ekipman gerektirmiyor. Doğru tasarlanmış bir devre ile ileri geri çalıştırma verimli bir şekilde yapılabiliyor.
