3 Fazlı Asenkron Motor Devir Yönü Değiştirme + Devresi

3 fazlı asenkron motorlar, endüstriyel uygulamalarda yaygın olarak kullanılan güçlü ve dayanıklı motorlardır. Bu motorlar, birçok farklı işlemi gerçekleştirmek için kullanılırken, bazen devir yönünü değiştirmek gerekebilir. Örneğin, bir makine veya taşıma sistemini çalıştırmak için motorun dönüş yönünü tersine çevirmeniz gerekebilir. Bu yazıda, 3 fazlı asenkron motor devir yönü değiştirme işleminin temel adımlarını öğreneceksiniz.

3 Fazlı Asenkron Motor Devir Yönü Değiştirme İşlemi

Yıldız veya üçgen bağlı 3 fazlı asenkron motorun devir yönü değiştirme işlemi, gelen voltajın üç fazından herhangi birinin yeri değiştirilerek yapılabilir.

Asenkron motorlar her iki yönde dönecek şekilde yapılandırılabilir. Ancak her elektrik motoru kendi ihtiyacına göre belli bir dönüş yönüne sahip olmalıdır. Bazı durumlarda motorun ters yönde dönmesi isteyebilirsiniz; veya motoru ilk enerjilendirdiğinizde istediğiniz yönde dönmediğini fark edebilirsiniz. Bu tip durumlarda 3 fazlı asenkron motor devir yönü değiştirme işlemi küçük bir bağlantı değişikliği ile kolaylıkla yapılabilir.

Ancak önemle hatırlatalım. Bu işlemi yaparken besleme enerjisini kestiğinizden kesinlikle emin olmalısınız.

Şekil 1, yıldız bağlantılı motor için devir yönü değiştirme görselidir. Şekil 2 ise saat yönünde (ileri) ve saat yönünün tersine (geri) dönüşü için üçgen bağlantılı bir motorun devir yönü değiştirme diyagramıdır.

Yıldız bağlı motorun devir yönü değiştirme işlemi

Üçgen bağlı motorun devir yönü değiştirme işlemi

Bu şemalardan, L1 ve L2 besleme gerilimi terminallerinin, motorun tersine çevrilmesi için değiştirildiğine dikkat edin. Bu şemalar kurulum bağlantıları ve sorun giderme sırasında sizler için faydalı olacaktır.

Kablo bağlantı sırasının değiştirilmesi, asıl devredeki akımın akış yolunu değiştirir, bu da merkezdeki manyetik alanın yönünü değiştirir. Böylece motorun hareket yönü tam ters yönde değişmiş olur.

Motorun Ters Yönde Dönmesi Neden İstenir?

Elektrik motorunun ters yönde dönmesi, özellikle endüstride veya makine mühendisliği alanında bazı durumlarda istenir. Bunun bazı nedenleri şunlardır:

Yön Değiştirme: Elektrik motoru, yönünü değiştirmek için ters yönde çalıştırılabilir. Örneğin, bir konveyör bandı veya taşıma sistemi gibi bir ekipmanın yönünü değiştirmek için kullanılabilir.

Frenleme: Elektrik motoru ters yönde döndürülerek, motorun frenleme işlevi gerçekleştirmesi sağlanabilir. Bu özellikle yüksek hızlarda veya acil durumlarda kullanışlı olabilir.

Test Etme: Elektrik motorunun ters yönde döndürülmesi, motorun çalışma prensibinin ve performansının test edilmesi için kullanılabilir. Örneğin, motorun kapasitesinin ve verimliliğinin belirlenmesinde kullanılabilir.

Temizleme: Elektrik motoru ters yönde döndürülerek, motorun içindeki kir ve tozun temizlenmesi sağlanabilir. Bu, özellikle motorun aşırı ısınması veya arıza yaşaması durumunda yararlı olabilir.

Geri Besleme: Elektrik motorunun ters yönde döndürülmesi, geri besleme mekanizmaları ile birlikte kullanılarak, motorun kontrol edilmesine ve optimizasyonuna yardımcı olabilir. Bu özellikle robotik sistemlerde veya hassas cihazlarda kullanışlı olabilir.

Hatırlatma:

Faz değiştirme yöntemi, küçük güçlü motorlar için uygundur, ancak büyük güçlü motorlarda uygulanması zor olabilir, çünkü faz değiştirme işlemi motorun içindeki bağlantıları değiştirmeyi gerektirir.

Bu yöntemin kullanılabilirliği, motorun boyutuna ve özelliklerine bağlı olacaktır. Ancak bu yöntem doğru şekilde uygulanması gereken bir işlemdir ve bu nedenle profesyonel bir elektrikçi tarafından gerçekleştirilmelidir.